Sukcesja firmy. Jak skutecznie zaplanować sukcesję w firmie?

Sukcesja firmy. Jak skutecznie zaplanować sukcesję w firmie?
Michał Gawlak

Michał Gawlak

Partner kancelarii / Radca prawny

Dobrze zaplanowana sukcesja firmy to proces kluczowy dla każdego przedsiębiorstwa rodzinnego, zapewniający jego przetrwanie i wielopokoleniową stabilność.

W naszym artykule wskazujemy, jak odpowiednio zaplanowana i wdrożona sukcesja firmy może zapewnić płynne przejście zarządu i zachowanie rodzinnego charakteru biznesu.

Omawiamy skuteczne mechanizmy, takie jak zarząd sukcesyjny i fundacja rodzinna, które służą nie tylko do ochrony przedsiębiorstwa przed ryzykiem wewnętrznych konfliktów, ale także jako narzędzia umożliwiające nieprzerwane funkcjonowanie firmy w trudnych momentach.

Z nami poznasz istotę ustawy o zarządzie sukcesyjnym, dowiesz się o zaletach fundacji rodzinnej i skorzystasz z praktycznych porad dotyczących finansowania sukcesji.

Niezależnie od tego, czy planujesz sukcesję od dawna, czy dopiero zaczynasz myśleć o przyszłości Twojego przedsiębiorstwa, ten artykuł dostarczy Ci niezbędnej wiedzy do podjęcia właściwych kroków.

Jeśli odniosłeś sukces w biznesie - czas zaplanować sukcesję firmy
Jeśli odniosłeś sukces w biznesie – czas zaplanować sukcesję firmy

Sukcesja firmy – zarząd sukcesyjny

Ustawa z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw określa zasady sukcesji w biznesie. Dotyczą one tylko firm zarejestrowanych w CEIDG.

Zarząd sukcesyjny to forma tymczasowego kierowania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy. Pozwala następcom prawnym na podjęcie decyzji o kontynuowaniu działalności na własny rachunek, sprzedaży czy zamknięciu firmy.

sukcesja firmy, sukcesja w firmie
Zarząd sukcesyjny pozwala na płynne przejście firmy w ręce spadkobierców

Co daje zarząd sukcesyjny z perspektywy sukcesji w firmie?

Wskazanie zarządcy sukcesyjnego za życia i zgłoszenie do CEIDG umożliwia:

  • zachowanie pełnej płynności działania przedsiębiorstwa,
  • prowadzenie firmy przez zarządcę sukcesyjnego natychmiast po śmierci przedsiębiorcy,
  • pozostanie w mocy umów z pracownikami firmy,
  • zachowanie ciągłości wykonywania kontraktów,
  • szybkie uzyskanie potwierdzenia możliwości wykonywania koncesji lub zezwoleń.

Zarządca sukcesyjny odpowiedzialny jest za prowadzenie przedsiębiorstwa do czasu uregulowania sukcesji w biznesie. Zarząd sukcesyjny wygasa co do zasady w terminie 2 lat od dnia śmierci przedsiębiorcy. Sąd może przedłużyć ten okres, na czas nie dłuższy niż 5 lat, z ważnych powodów.

Sukcesja firmy – kto może być zarządcą sukcesyjnym?

Zarządcą sukcesyjnym może być osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych. Nie może nim być osoba prawna. Funkcję zarządcy sukcesyjnego w jednym czasie może pełnić tylko jedna osoba. Przedsiębiorca może jednak wyznaczyć zarządcę, który zostanie powołany, jeśli dotychczasowy zarządca sukcesyjny zrezygnuje z pełnionej funkcji lub nie będzie mógł jej pełnić.

sukcesja firmy, sukcesja w firmie
Jednym z głównych zadań zarządcy sukcesyjnego w toku sukcesji firmy jest dbanie o płynność finansową

Sukcesja firmy – jak powołać zarządcę sukcesyjnego?

W przypadku powołania zarządcy sukcesyjnego za życia przedsiębiorcy, ma on dwie możliwości:

  • ustanowić zarządcę sukcesyjnego,
  • zastrzec, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.

Ustanowienie zarządcy sukcesyjnego wymaga zgody wskazanej osoby oraz zgłoszenia do CEIDG.

Firmy rodzinne miały duży wkład w prace nad ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw. Jej celem jest ułatwienie sukcesji w biznesie i umożliwienie rodzinie zmarłego uporządkowanie spraw spadkowych przy jednoczesnym zapewnieniu możliwości nieprzerwanego funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Prowadzisz rodzinny biznes i interesuje Cię sukcesja?

Jesteś we właściwym miejscu. Nasi doświadczeni doradcy sukcesyjni odpowiedzą na Twoje pytania, rozwieją wątpliwości oraz pomogą we wszystkich procedurach związanych z sukcesją.

Sukcesja firmy – fundacja rodzinna

Idea fundacji rodzinnej opiera się na odseparowaniu od siebie biznesu i rodziny. Majątek rodzinny staje się własnością fundacji, która ma zapewnić rodzinie środki finansowe oraz realizować wizję fundatora. Fundacja rodzinna stanowi więc środek do celu, jakim jest planowanie sukcesji w biznesie w perspektywie wielu pokoleń.

Sukcesja w firmie poprzez powołanie fundacji rodzinnej – kto może być fundatorem?

Fundatorem fundacji rodzinnej może zostać wyłącznie osoba fizyczna, która posiada pełną do zdolność do czynności prawnych. Oświadczenie o ustanowieniu fundacji może zostać złożone w akcie założycielskim albo w testamencie.

sukcesja firmy, sukcesja w firmie
Dla osób szukających połączenia sukcesji firmy i ochrony majątku powołanie fundacji rodzinnej może być optymalnym rozwiązaniem

Jak wykorzystać fundację rodzinną do sukcesji w firmie?

Powstanie fundacji rodzinnej wymaga:

  1. złożenia oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie,
  2. ustalenia statutu,
  3. sporządzenia spisu mienia,
  4. ustanowienia organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut,
  5. wniesienia funduszu założycielskiego przed wpisaniem do rejestru fundacji rodzinnych w przypadku ustanowienia fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo wniesienie funduszu założycielskiego w terminie dwóch lat od dnia wpisania fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych w przypadku ustanowienia fundacji rodzinnej w testamencie,
  6. wpisania do rejestru fundacji rodzinnych.

Fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100.000 złotych.

sukcesja firmy, sukcesja w firmie
Powołanie do życia fundacji rodzinnej to jedno z najlepszych rozwiązań na skuteczną sukcesję w firmie

Sukcesja firmy – zapewnienie wpływu rodziny na firmę

Organami fundacji rodzinnej są zarząd, rada nadzorcza oraz zgromadzenie beneficjentów, które zbiera się w określonych przypadkach. Ma to na celu zapewnienie niezbędnego wpływu rodziny na najważniejsze kwestie związane z działalnością fundacji rodzinnej w perspektywie wielu lat.

Fundator ma dużą swobodę w określeniu zasad zarówno zarządzania fundacją rodzinną, jak i jej funkcjonowania i celu, dla którego została powołana. Najczęściej będzie to zapewnienie nieprzerwanej sukcesji w biznesie oraz zapewnienie środków do życia dla członków rodziny.

Ustawa z dnia 26 stycznia 2023 rokufundacji rodzinnej weszła w życie w dniu 22 maja 2023 roku.

Wszystko, co warto wiedzieć o polskiej fundacji rodzinnej znajdziesz w tym artykule

Sukcesja firmy. Podsumowanie

Przedsiębiorstwo rodzinne to jedna z najbardziej rozpowszechnionych form prowadzenia biznesu. Dzięki firmom rodzinnym i ich działaniom stabilne zatrudnienie znajdują dziesiątki rodzin. Mimo sukcesów na wielu polach, w firmach rodzinnych często dostrzegalne są problemy dotyczące przenikania się relacji biznesowych i spraw rodzinnych, jedną z których jest sukcesja w firmie.

Rozwiązania, które pozwalają zaplanować proces sukcesji i wdrożyć go we właściwym czasie, to między innymi powołanie zarządcy sukcesyjnego, ustanowienie fundacji rodzinnej czy skorzystanie z dotacji na sukcesję w firmie.

Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszej kancelarii prawnej w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc. Jeśli po prostu szukasz pomocy w ustanowieniu fundacji rodzinnej, napisz do nas wiadomość.

Sukcesja firmy – często zadawane pytania

Czym jest sukcesja firmy?

Sukcesja w firmie to proces planowania i przekazywania zarządzania oraz własności firmy na kolejne pokolenia, szczególnie w przedsiębiorstwach rodzinnych.

Jakie są główne cele sukcesji w firmie?

Celem sukcesji jest zapewnienie płynnego przejścia zarządzania i zachowanie rodzinnego charakteru biznesu, a także ochrona firmy przed wewnętrznymi konfliktami i zagrożeniami.

Co to jest zarząd sukcesyjny?

Zarząd sukcesyjny to forma tymczasowego zarządzania firmą w okresie przejściowym, np. po śmierci właściciela, do czasu uregulowania kwestii sukcesyjnych.

Jakie są zalety powołania zarządu sukcesyjnego?

Zarząd sukcesyjny zapewnia ciągłość działalności firmy, unikanie konfliktów oraz szybką adaptację do nowych warunków po zmianie zarządzania.

Czym jest fundacja rodzinna w kontekście sukcesji w firmie?

Fundacja rodzinna to narzędzie prawne służące oddzieleniu majątku biznesowego od osobistego, co pomaga w planowaniu sukcesji i ochronie interesów rodziny i firmy.

Jakie są pierwsze kroki w planowaniu sukcesji w firmie?

Pierwszym krokiem jest analiza obecnej sytuacji firmy, określenie celów sukcesji, wybór odpowiednich narzędzi (np. zarządu sukcesyjnego, fundacji rodzinnej) i konsultacja z doradcami sukcesyjnymi.

Dlaczego sukcesja firmy jest tak ważna?

Sukcesja jest kluczowa dla długoterminowej stabilności i wzrostu firmy, zapewniając jej przetrwanie w rękach kolejnych pokoleń i chroniąc przed ryzykiem nierozwiązanych konfliktów lub paraliżu organizacyjnego.

Jakie są główne wyzwania związane z sukcesją w firmie?

Do wyzwań należą m.in. emocjonalne aspekty zmiany zarządu, ryzyko konfliktów w rodzinie, potrzeba odpowiedniego przygotowania i szkolenia następców oraz zapewnienie płynności finansowej w okresie przejściowym.

Wyróżniony ekspert

Michał Gawlak

Michał Gawlak

Partner kancelarii / Radca prawny

Skontaktuj się z nami

    Biuro rachunkowe Łódź