Mała pewność prawa i ciągle nowe wątpliwości, co do jego stosowania, często prowadzą do błędów. Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność w Polsce, ciągle narażeni są na nowe, zawiłe przepisy prawa podatkowego, które mogą pogrążyć najprężniej prowadzony biznes. Błędy i nieprawidłowości podatkowe mogą sprawić, że podatnika będzie czekać kontrola podatkowa i postępowanie podatkowe. Zgodnie z art. 281 par.2 Ordynacji podatkowej, Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego. Może być to m.in. kontrola dotycząca podatku dochodowy od osób fizycznych (PIT) lub prawnych (CIT), lub np. stosowanie odpowiedniej stawki VAT na sprzedawane usługi i produkty.
Kontrola podatkowa krok po kroku
Kontrolę podatkową poprzedza zawiadomienie o zamiarze jej wszczęcia. Z reguły będziemy mieli 7 do 30 dni na przygotowanie się do kontroli (art. 282b par.2 Ordynacji podatkowej). Pamiętajmy, że nie zawsze kontrolujący ma obowiązek informowania nas o planowanej kontroli.
Zgodnie z art. 282c istnieje aż 13 samodzielnych przesłanek, które zwalniają organ z obowiązku informacyjnego np., gdy dotyczy opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych. Już od momentu, kiedy dowiadujemy się o planowanej kontroli warto skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika.
Z pomocą pełnomocnika, już przygotowanie do wizyty kontrolerów, może zmniejszyć ryzyko stwierdzenia nieprawidłowości. Warto, abyśmy byli świadomi, że podczas kontroli nie musimy być biernymi obserwatorami – aktywne działanie może uchronić nas przed poważnymi konsekwencjami.
Zakończona kontrola, zgodnie z art. 290 Ordynacji podatkowej, kończy się protokołem kontroli podatkowej. Elementami protokołu, które mogą mieć największe znaczenie są m.in.:
- Opis dokonanych ustaleń faktycznych;
- Dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów;
- Ocenę prawną sprawy będącej przedmiotem kontroli;
Istotne jest, że protokół kończący kontrolę będzie podstawą postępowania podatkowego, więc nasze działanie podczas i po jego sporządzeniu mogą mieć istotne znaczenie w przyszłości. Zgodnie z art. 291 Ordynacji podatkowej podatnik może przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe. Pamiętajmy, że brak zastrzeżeń nie zamyka nam drogi do walki w postępowaniu podatkowym. Zgodnie z orzeczeniem SSA w Warszawie z dnia 10.7.2015 r., syg. III SA/Wa 2629/14:
Artykuł 291 § 3 OrdPU w założeniu ma sprzyjać wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości już na etapie kontroli podatkowej, dzięki czemu można uniknąć konieczności podejmowania innych procedur, […]Regulacja ta nie może jednak ograniczać kontrolowanemu prawa do kwestionowania materiału dowodowego, czy też ustaleń poczynionych w ramach kontroli podatkowej, w późniejszym postępowaniu podatkowym.
Etap pokontrolny
Warto zauważyć, że już na etapie pokontrolnym mamy szansę, że celniejsza analiza i wskazanie błędów organu może uchronić nas od dalszych konsekwencji.
Czasu na wskazanie nowych dowodów i przygotowanie odpowiedzi jest bardzo mało. Na przedstawienie zastrzeżeń lub wyjaśnień mamy tylko 14 dni od doręczenia protokołu. Wskazane błędy w rozumowaniu organu podatkowego muszą zostać rozpatrzone w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania. Kontrolujący musi wykazać, które z zastrzeżenia nie zostały uwzględnione jak również uzasadnieniem faktycznym i prawnym.
Kontrola Podatkowa i Postępowanie Podatkowe
Kontrola podatkowa zgodnie z art. 165b Ordynacji podatkowej jest najczęściej wstępem do postępowania podatkowego. W zakończonej kontroli nie podejmuje się już czynności, natomiast w zależności od ustaleń kontrolujących może podjąć nowe czynności w ramach postępowania podatkowego. Jak pokazuje praktyka, najczęstszym przykładem przedmiotu postępowania jest określenie innej (wyższej) kwoty zobowiązania podatkowego niż wynikająca ze złożonych przez podatnika deklaracji.
Jeżeli zgadzamy się z ustaleniami protokołu kontroli, możemy samodzielnie dokonać korekty deklaracji podatkowej w ramach ustaleń. Możemy zgodzić się także w części z tezami tam zawartymi – dokonując korekty mniejszej niż wskazana.
W sytuacji, gdy dokonamy korekty częściowej lub nie dokonamy jej wcale, organ podatkowy z urzędu dokona wszczęcia postępowania podatkowego, nie później niż w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli.
Pamiętamy, że to nie kontrola decyduje o tym, że jesteśmy zobowiązani do zapłaty wyższego podatku. Szansę na uniknięcie, często długoletnich, postępowań, które mogą skończyć się nawet likwidacją biznesu – daje walka od samego początku rozpoczętej kontroli.
Warto, abyśmy w walce z kontrolującymi nie byli sami. Znają oni prawo podatkowe lepiej niż kontrolowani przedsiębiorcy, a co za tym idzie, nie zawahają się użyć go przeciwko nam. W CGO Legal dysponujemy grupą doświadczonych specjalistów którzy bezbłędnie poprowadzą Państwa przez kontrolę i możliwe przyszłe postępowanie. Skutecznie zmniejszymy ryzyko wszczęcia postępowania jak również będziemy nieocenioną pomocą podczas samej kontroli podatkowej. Zapraszamy do kontaktu.