Krajowa Instytucja Płatnicza. Czym jest i jak ją zarejestrować?

Krajowa Instytucja Płatnicza. Czym jest i jak ją zarejestrować?
Michał Gawlak

Michał Gawlak

Partner kancelarii / Radca prawny

Krajowa Instytucja Płatnicza to warta uwagi forma prowadzenia działalności w sektorze usług płatniczych. Jej niewątpliwą zaletą jest to, że może świadczyć wszystkie usługi płatnicze wskazane w ustawie o usługach płatniczych, zarówno na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jak i innych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Chcesz dowiedzieć się jak funkcjonuje Krajowa Instytucja Płatnicza i jak dokonać jej zgłoszenia? Zapraszamy do lektury niniejszego artykułu.

Jednocześnie zachęcamy do zapoznania się z naszym wcześniejszym artykułem na temat Małej Instytucji Płatniczej.

Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)

Jakie usługi może świadczyć Krajowa Instytucja Płatnicza?

Krajowa Instytucja Płatnicza może świadczyć szereg usług płatniczych. Należą do nich m.in.:

  • przyjmowanie wpłat i wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz dokonywanie wszelkich działań niezbędnych do prowadzenia rachunku,
  • wykonywanie transakcji płatniczych, w szczególności transfer środków pieniężnych na rachunek płatniczy i wykonywanie polecenia zapłaty,
  • wydawanie instrumentów płatniczych a po spełnieniu określonych w ustawie warunków także pieniądza elektronicznego,
  • autoryzowanie transakcji płatniczych,
  • dokonywanie przekazów pieniężnych,
  • uzyskiwanie dostępu do informacji o rachunku.

Na koniec warto zaznaczyć, że Krajowa Instytucja Płatnicza może świadczyć usługi wymiany waluty i prowadzić systemy płatności.

Kto może prowadzić Krajową Instytucję Płatniczą?

KIP może prowadzić osoba prawna, która ma swoją siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Osobowość prawną posiadają na przykład spółki kapitałowe prawa handlowego, czyli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. Osobowość prawną ma także prosta spółka akcyjna.

Działalność w formie Krajowej Instytucji Płatniczej jest działalnością regulowaną. Oznacza to, że do jej prowadzenia konieczne jest uzyskanie stosownego zezwolenia, które wydaje Komisja Nadzoru Finansowego. Jeśli podmiot składający wniosek chce prowadzić działalność w zakresie acquiringu, zezwolenie może być wydane po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego.

Prezes Narodowego Banku Polskiego oceni, czy wniosek jest zgodny z prawem. Ponadto zbada, czy wnioskodawca zapewnił odpowiednie bezpieczeństwo i sprawność swoich usług płatniczych.

Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)

Krajowa Instytucja Płatnicza – kapitał założycielski

Zezwolenie na prowadzenie KIP zostanie udzielone jeżeli podmiot posiada kapitał założycielski w określonej wysokości. Wysokość wymaganego kapitału zależy od tego, jakie usługi płatnicze zamierza świadczyć wnioskodawca. Wyróżnia się tu trzy sytuacje:

  • wnioskodawca zamierza świadczyć wszystkie usługi płatnicze wymienione w ustawie o usługach płatniczych lub niektóre z tych usług – wówczas musi dysponować kapitałem w wysokości równowartości w walucie polskiej kwoty 125 000 euro,
  • wnioskodawca zamierza świadczyć jedynie usługę inicjowania transakcji płatniczej – musi dysponować równowartością kwoty 50 000 euro,
  • wnioskodawca zamierza świadczyć jedynie usługę przekazu – w takim wypadku powinien dysponować kwotą o równowartości 20 000 euro.

Trzeba podkreślić, że środki finansowe na pokrycie kapitału założycielskiego muszą być własnymi środkami wnioskodawcy. Innymi słowy, nie mogą pochodzić z kredytu, pożyczki ani być obciążone w inny sposób. Co oczywiste, nie mogą pochodzić z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)

Wymogi formalne wniosku o zezwolenie na prowadzenie Krajowej Instytucji Płatniczej

Przede wszystkim we wniosku wnioskodawca musi wskazać adres swojej siedziby oraz przedstawić wykaz usług płatniczych, które zamierza świadczyć. Do wniosku o zezwolenie ma obowiązek załączyć:

  • Program działalności i plan finansowy na co najmniej trzy lata. Z tych dokumentów musi wynikać, że wnioskodawca jest w stanie zastosować odpowiednie narzędzia niezbędne do prawidłowego prowadzenia Krajowej Instytucji Płatniczej.
  • Opis systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.
  • Dokumenty potwierdzające posiadanie funduszy własnych w wymaganej wysokości.
  • Jeżeli wnioskodawca ma bliskie powiązania z innymi podmiotami, ma obowiązek załączyć opis tych powiązań oraz dane osób zarządzających. Te dane to imiona i nazwiska albo firma, a także adres siedziby albo miejsce zamieszkania.
  • Dokumenty i informacje pozwalające na ocenę, czy wnioskodawca i osoby powiązane dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą. Pozwolą na to w szczególności dokumenty poświadczające wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania działalnością w zakresie świadczenia usług płatniczych. Niezbędne będą także informacje dotyczące prowadzonych postępowań karnych, dyscyplinarnych, administracyjnych i cywilnych, dotyczących wnioskodawcy i wskazanych osób.
  • Dane dotyczące biegłych rewidentów oraz firm audytorskich. Te informacje to w szczególności imię i nazwisko biegłego rewidenta bądź nazwa firmy audytorskiej. Wnioskodawca powinien zamieścić stosowne adresy i wskazać numer wpisu na listę biegłych rewidentów lub firm audytorskich.

Jeżeli wnioskodawca w ramach Krajowej Instytucji Płatniczej zamierza świadczyć usługi inicjowania transakcji płatniczej, spoczywa na nim szczególny obowiązek. W takiej sytuacji musi zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaną przez niego działalnością.

Ewentualnie wnioskodawca musi posiadać gwarancję bankową, gwarancję ubezpieczeniową lub inne zabezpieczenie roszczeń użytkownika. W związku z tym do wniosku powinien załączyć dokument potwierdzający posiadanie stosownego ubezpieczenia lub innego sposobu zabezpieczenia.

Krajowa Instytucja Płatnicza – procedury zarządzania ryzykiem

Wnioskodawca ma obowiązek przedstawić procedury zarządzania ryzykiem w ramach Krajowej Instytucji Płatniczej. W tym określić zasady szacowania ryzyka, w szczególności ryzyka utraty płynności w przypadku udzielania kredytu. Powinien zatem dokładnie określić procedury identyfikacji ryzyka, jego pomiaru oraz monitorowania go.

Ponadto musi określić, w jaki sposób będzie ograniczał ryzyko związane z działalnością Krajowej Instytucji Płatniczej. Ze względów bezpieczeństwa wnioskodawca ma obowiązek przedstawić procedury monitorowania incydentów związanych z bezpieczeństwem świadczonych usług.

Dodatkowo, musi określić sposób monitorowania i rozpatrywania skarg użytkowników, w tym skarg związanych z bezpieczeństwem. Z tego wynika, że wnioskodawca powinien także wskazać jakie działania podejmie w razie wystąpienia takich incydentów i skarg.

Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)

Jak złożyć wniosek o zezwolenie na prowadzenie Krajowej Instytucji Płatniczej?

Wniosek musi być podpisany zgodnie z zasadami reprezentacji wnioskodawcy i zawierać komplet załączników. Wniosek należy złożyć bezpośrednio w biurze podawczym Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego lub wysłać go pocztą na adres Urzędu.

Rozważasz rozpoczęcie działalności gospodarczej w formie Krajowej Instytucji Płatniczej? Skorzystanie z profesjonalnej pomocy pozwoli na sprawne i szybkie przeprowadzenie procedury uzyskania zezwolenia. Nasi eksperci udzielą wszelkiej niezbędnej pomocy na każdym jej etapie. Zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią!

Czym jest Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)?

Krajowa Instytucja Płatnicza to instytucja finansowa posiadająca osobowość prawną, która może świadczyć różne usługi płatnicze. Musi posiadać siedzibę w Polsce i być wpisana do rejestru prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF).

Jakie wymagania trzeba spełnić, aby zostać KIP?

KIP musi uzyskać zezwolenie KNF, a także wpis do rejestru dostawców usług płatniczych. Musi również posiadać odpowiednią wysokość kapitału założycielskiego i spełniać szczegółowe wymagania finansowe oraz organizacyjne.

Czy KIP musi mieć siedzibę w Polsce?

Tak, Krajowa Instytucja Płatnicza musi posiadać siedzibę na terytorium Polski.

Jakie usługi może świadczyć KIP?

KIP może świadczyć różne usługi płatnicze, w tym obsługę rachunków płatniczych, transakcje płatnicze, przekazy pieniężne, wydawanie instrumentów płatniczych oraz usługi dostępu do informacji o rachunku.

Czy KIP może działać w innych krajach?

Tak, KIP może prowadzić działalność na terenie innych państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, poprzez oddział, agenta lub w ramach działalności transgranicznej.

Na czym polega różnica między KIP a Małą Instytucją Płatniczą (MIP)?

Główna różnica polega na zasięgu działalności oraz poziomie wymogów kapitałowych – MIP działa tylko w Polsce i ma niższe wymagania kapitałowe niż KIP, który może działać na terenie całego EOG.

Czy KIP może świadczyć usługi inne niż płatnicze?

Tak, KIP może również świadczyć usługi dodatkowe, takie jak wymiana walut, przechowywanie środków oraz obsługa systemów płatności.

Czy KIP może wydawać pieniądz elektroniczny?

Tak, jeśli posiada kapitał założycielski o wartości nie niższej niż 125 000 euro, może wydawać pieniądz elektroniczny na terenie Polski.

Jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania zezwolenia na działalność KIP?

Należy złożyć m.in. statut lub umowę spółki, plan działalności i finansowy, opis systemu zarządzania ryzykiem oraz dokumenty potwierdzające odpowiedni poziom środków finansowych.

Jak długo trwa uzyskanie zezwolenia na działalność KIP?

Teoretycznie, KNF ma trzy miesiące na wydanie decyzji, ale w praktyce proces ten może trwać nawet do 1,5 roku.

Czy uzyskanie zezwolenia na KIP wiąże się z kosztami?

Tak, koszt uzyskania zezwolenia wynosi równowartość 1250 euro, natomiast zmiana zezwolenia kosztuje 400 euro.

Czy KIP może zmieniać rodzaj świadczonych usług?

Tak, ale każda zmiana wymaga aktualizacji zezwolenia wydanego przez KNF.

Jakie środki musi posiadać Krajowa Instytucja Płatnicza na pokrycie funduszy własnych?

KIP musi zapewnić odpowiedni poziom funduszy własnych, zależny od zakresu prowadzonej działalności.

Jakim ryzykiem musi zarządzać KIP?

KIP musi wdrożyć system zarządzania ryzykiem oraz kontroli wewnętrznej, aby zapewnić stabilność i bezpieczeństwo działalności.

Czy KIP może prowadzić działalność hybrydową?

Tak, KIP może prowadzić inną działalność gospodarczą, nazywana jest wtedy hybrydową instytucją płatniczą.

Czy KIP może oferować usługi inicjowania transakcji płatniczej?

Tak, usługa inicjowania transakcji płatniczej jest jedną z usług płatniczych, które może świadczyć KIP.

Jakie zabezpieczenia środków użytkowników musi zapewnić KIP?

KIP musi posiadać rozwiązania organizacyjne, które chronią środki pieniężne użytkowników zgodnie z wymogami ustawy.

Czy KNF może odmówić wydania zezwolenia dla KIP?

Tak, KNF może odmówić, np. jeśli KIP nie posiada wystarczającego kapitału lub nie spełnia innych wymagań ustawowych.

Czy KIP wymaga opinii Prezesa NBP przed wydaniem zezwolenia?

W przypadku świadczenia usługi acquiringu, KNF musi uzyskać opinię Prezesa NBP w zakresie bezpieczeństwa i zgodności z prawem tej usługi.

Jakie obowiązki ma KIP po uzyskaniu zezwolenia i wpisu do rejestru?

KIP jest zobowiązana do prowadzenia dokumentacji, w tym procedur AML/CFT, planu finansowego oraz systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

Wyróżniony ekspert

Michał Gawlak

Michał Gawlak

Partner kancelarii / Radca prawny

Skontaktuj się z nami

    Biuro rachunkowe Łódź