Dyrektywa Rady (UE) 2021/514, znana jako DAC7, została uchwalona 22 marca 2021 r. Ma ona na celu zwiększenie przejrzystości ekonomicznej i walkę z unikaniem opodatkowania w sektorze e-commerce.
Zmiany wprowadzone przez dyrektywę są odpowiedzią na rosnące wykorzystanie platform cyfrowych do handlu transgranicznego, które ułatwia unikanie obowiązków podatkowych przez niektóre podmioty. Dyrektywa DAC7 jest elementem szerszej strategii UE mającej na celu harmonizację przepisów podatkowych i wzmocnienie współpracy między państwami członkowskimi.
Niezrealizowana implementacja w Polsce
Polska, podobnie jak wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, miała obowiązek transponować przepisy dyrektywy DAC7 do swojego porządku prawnego do końca 2022 roku. Niestety, do tej pory nie udało się zrealizować tego zadania.
Opóźnienie to oznacza, że polski system podatkowy nie jest w pełni dostosowany do nowych wymogów unijnych, co może prowadzić do problemów w wymianie informacji podatkowej i egzekwowaniu przepisów podatkowych wobec podmiotów działających za pośrednictwem platform cyfrowych. Ministerstwo Finansów kontynuuje prace nad nowym projektem ustawy implementującej DAC7, który ma na celu usunięcie tych rozbieżności.
Zakres i adresaci DAC7
Celem dyrektywy DAC7 jest usprawnienie wymiany informacji podatkowych między krajami UE, co ma na celu lepsze monitorowanie i egzekwowanie obowiązków podatkowych podmiotów korzystających z platform cyfrowych. Dyrektywa skupia się na operatorach takich platform, definiując je jako pośredników umożliwiających użytkownikom sprzedaż towarów, wynajem nieruchomości i środków transportu, czy świadczenie usług.
Zmiany dotyczą zarówno platform z siedzibą w Unii Europejskiej, jak i tych poza jej granicami, o ile ich działalność obejmuje użytkowników na terytorium UE. To podejście ma na celu zapewnienie, że wszystkie transakcje podlegające opodatkowaniu w UE są odpowiednio raportowane i że podmioty nieunijne nie uzyskują nieuczciwej przewagi konkurencyjnej przez omijanie obowiązków podatkowych.
Nowe obowiązki dla platform cyfrowych
Zgodnie z dyrektywą DAC7, operatorzy platform cyfrowych zostaną obarczeni szeregiem nowych obowiązków mających na celu zwiększenie przejrzystości transakcji i ułatwienie organom podatkowym egzekwowanie przepisów. Kluczowe wymagania obejmują:
- Gromadzenie i weryfikacja danych sprzedawców: Platformy muszą zbierać podstawowe informacje o sprzedawcach, w tym dane identyfikacyjne i informacje dotyczące działalności gospodarczej. Weryfikacja tych danych ma na celu zapewnienie ich wiarygodności i dokładności.
- Procedura należytej staranności: Do końca każdego roku kalendarzowego platformy są zobowiązane do identyfikacji sprzedawców, którzy spełniają kryteria wymagające raportowania. Procedura ta opiera się na wytycznych określonych w dyrektywie i ma na celu ułatwienie identyfikacji transakcji podlegających opodatkowaniu.
- Raportowanie do organów państwowych: Informacje o sprzedawcach spełniających określone kryteria muszą być raportowane do właściwych organów podatkowych najpóźniej do 31 stycznia roku następującego po danym roku kalendarzowym. Raporty powinny zawierać dane o liczbie i wartości transakcji, a także inne istotne informacje.
Brak dodatkowych podatków
Dyrektywa DAC7 nie wprowadza bezpośrednio nowych podatków dla użytkowników ani operatorów platform. Jej głównym celem jest ulepszenie mechanizmów sprawozdawczych, które umożliwią organom podatkowym skuteczniejsze ściganie unikania opodatkowania i oszustw podatkowych.
Wprowadzenie dyrektywy ma więc charakter regulacyjny i proceduralny, skupiając się na zwiększeniu przejrzystości i ułatwieniu wymiany informacji między państwami członkowskimi UE, co jest kluczowe dla efektywnej walki z unikaniem opodatkowania w gospodarce cyfrowej.
Planowane wsteczne raportowanie
Z uwagi na opóźnienia w implementacji dyrektywy DAC7 w polskim porządku prawnym, przewiduje się wprowadzenie obowiązku „wstecznego” raportowania za rok 2023. To oznacza, że operatorzy platform będą musieli zastosować się do nowych przepisów również w odniesieniu do transakcji zrealizowanych przed oficjalnym wprowadzeniem dyrektywy. Planowane terminy to:
- Wykonanie procedur należytej staranności za 2023 r. – obowiązek ten powinien zostać zrealizowany do końca 2024 roku.
- Obowiązek sprawozdawczy za 2023 r. – informacje o transakcjach z 2023 roku należy przekazać do właściwych organów podatkowych do końca stycznia 2025 roku.
Taki mechanizm ma na celu zapewnienie, że transakcje dokonane w okresie „przejściowym” również zostaną poddane analizie i ewentualnemu opodatkowaniu, co stanowi część szerszych działań mających na celu zwalczanie unikania opodatkowania.
Wnioski z wprowadzenia dyrektywy DAC7
- Poprawa transparentności: Wprowadzenie dyrektywy DAC7 ma na celu zwiększenie przejrzystości transakcji dokonywanych za pośrednictwem platform cyfrowych. Obowiązek raportowania przez operatorów platform będzie kluczowym narzędziem w walce z unikaniem opodatkowania, co przyczyni się do bardziej sprawiedliwego systemu podatkowego w Unii Europejskiej.
- Zwiększone obowiązki dla platform: Operatorzy platform cyfrowych muszą przygotować się na nowe wymogi administracyjne, w tym gromadzenie danych o użytkownikach i raportowanie transakcji. Oznacza to konieczność dostosowania systemów IT i procedur wewnętrznych do nowych przepisów.
- Wpływ na użytkowników platform: Chociaż dyrektywa nie wprowadza bezpośrednio nowych podatków dla użytkowników, to zwiększona przejrzystość może prowadzić do większej liczby kontroli podatkowych i egzekwowania istniejących zobowiązań podatkowych. Użytkownicy platform powinni więc być świadomi potencjalnych zmian i dostosować się do nowych wymogów.
- Konsekwencje opóźnienia implementacji w Polsce: Brak wdrożenia dyrektywy DAC-7 w polskim porządku prawnym w ustalonym terminie stwarza ryzyko dla polskich podatników i operatorów platform. Opóźnienie to może prowadzić do niepewności prawnej oraz potencjalnych problemów w relacjach międzynarodowych i wymianie informacji podatkowej z innymi krajami UE.
- Ambitny harmonogram wdrożenia: Planowane szybkie tempo prac nad ustawą implementującą dyrektywę w Polsce oraz zamiar wstecznego raportowania za rok 2023 podkreślają determinację władz do nadrobienia zaległości. Działania te są krokiem w stronę zapewnienia zgodności z unijnymi wymogami i poprawy skuteczności systemu podatkowego.
- Potencjalne kary: Wprowadzenie sankcji za nieprzestrzeganie nowych przepisów ma na celu zwiększenie dyscypliny podatkowej wśród operatorów platform. Potencjalne kary pieniężne i nowe przestępstwa skarbowe są istotnym elementem motywującym do pełnego przestrzegania obowiązków wynikających z dyrektywy.
Podsumowanie
Dyrektywa DAC7 jest istotnym krokiem w kierunku modernizacji systemu podatkowego UE, dostosowanego do realiów gospodarki cyfrowej. Wymaga ona jednak istotnych działań ze strony zarówno władz, jak i operatorów platform cyfrowych.
Szybkie i skuteczne wdrożenie nowych przepisów będzie kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych celów dyrektywy, takich jak zwiększenie przejrzystości transakcji i skuteczniejsze zwalczanie unikania opodatkowania.