W codziennym rozumieniu bardzo często utożsamia się ze sobą postępowanie cywilne i proces cywilny. Jest to założenie o tyle błędne, że proces jest tylko jednym z rodzajów postępowania cywilnego. O tym właśnie w dzisiejszym artykule.Postępowanie cywilne najogólniej można opisać jako prawnie zorganizowane działanie ludzkie, które ma na celu załatwienie sprawy cywilnej. Przy czym sformułowanie „załatwienie”, choć brzmi dość potocznie, najlepiej oddaje ogólność spraw, które mogą być przedmiotem rozstrzygnięć różnych postępowań cywilnych.
Tymczasem proces to podstawowy, ale nie jedyny rodzaj postępowania cywilnego. Jego kluczowy charakter wyraża się choćby w tym, że przepisy o procesie stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępowań uregulowanych w ustawie Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe zwykle wiąże się z wystąpieniem sporu pomiędzy stronami (stąd dawne określenie postępowanie sporne). Przeciwieństwem jest postępowanie nieprocesowe (dawniej niesporne), które również jest rodzajem postępowania cywilnego – w nim jednak nie występuje spór pomiędzy stronami. Przykładem są wszelkiego rodzaju postępowania w sprawach zezwoleń na dokonywanie różnych czynności prawnych, np. zawarcie małżeństwa.
Proces przyjmuje postać postępowania rozpoznawczego, a więc takiego, w którym sąd musi dokładnie zapoznać się ze sprawą, aby w konsekwencji doprowadzić do wydania rozstrzygnięcia. Jednocześnie proces nie ma charakteru jednolitego, ponieważ trybów procesowych jest co najmniej kilka – inaczej bowiem rozstrzyga się sprawę o alimenty, a inaczej sprawę z zakresu prawa pracy.
Najlepiej te odmienności oddaje podział procesu na postępowanie zwykłe i postępowania odrębne. Postępowanie zwykłe służy rozstrzygnięciu wszelkich spraw, które na mocy przepisów szczególnych nie są przedmiotem postępowania odrębnego. A do postępowań odrębnych zalicza się m.in. przywołane sprawy z zakresu prawa pracy, z zakresu ubezpieczeń społecznych, postępowania nakazowe, postępowania elektroniczne, postępowania uproszczone, postępowania upominawcze i wiele innych.
Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na ten temat zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszej kancelarii prawnej w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.