Kontrola podatkowa to moment, który może wzbudzić niepokój nawet najlepiej zorganizowanych przedsiębiorców. Poniżej znajdziesz kluczowe informacje, które pomogą Ci skutecznie przygotować się do kontroli podatkowej, unikając nieprzyjemnych niespodzianek i minimalizując ryzyko.
Kontrola podatkowa – definicja
Kontrola podatkowa to procedura, w ramach której organy podatkowe sprawdzają, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.
Kim są kontrolowani? Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, organy podatkowe pierwszej instancji przeprowadzają kontrolę podatkową u:
- podatników,
- płatników,
- inkasentów,
- następców prawnych.
Kontrola podatkowa nie zawsze wiąże się z wystąpieniem podejrzeń. Ma ona na celu uszczelnienie systemu podatkowego i zapobieżenie możliwym problemom.
Kontrola podatkowa – ile lat wstecz?
Jak wynika z przepisów, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Organy podatkowe są więc uprawnione do przeprowadzenia kontroli obejmującej swoim zakresem ostatnich 5 lat podatkowych. Rzadko zdarza się jednak, by kontrolerzy badali dokumentację z całego wspomnianego okresu. Zazwyczaj kontrola podatkowa dotyczy jedynie określonego wycinka czasu.
Kontrola podatkowa – ile trwa?
Czas trwania kontroli jest ograniczony i zależy od wielkości danej firmy. Zgodnie z przepisami Prawa przedsiębiorców, czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do:
- mikroprzedsiębiorców – 12 dni roboczych,
- małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych,
- średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych,
- pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.
Czas trwania kontroli obejmuje wszystkie czynności, które są wykonywane w siedzibie kontrolowanego lub innym miejscu z dostępem do dokumentów.
Kontrola podatkowa a skarbowa
Kontrola podatkowa i kontrola celno-skarbowa to dwie procedury, w ramach których weryfikowane jest przestrzeganie odpowiednio przepisów podatkowych i celno-skarbowych. Różnią się one zarówno zakresem, jak i przedmiotem kontroli.
Jak wskazano powyżej, kontrolę podatkową przeprowadzają organy podatkowe pierwszej instancji, takie jak:
- naczelnik urzędu skarbowego,
- naczelnik urzędu celnego,
- wójt/burmistrz/prezydent miasta, starosta, marszałek województwa,
- dyrektor izby skarbowej,
- dyrektor izby celnej.
Z kolei kontrola celno-skarbowa przeprowadzana jest jedynie przez wyspecjalizowane urzędy celno-skarbowe. Dysponują one szerszymi uprawnieniami niż urzędy skarbowe.
| Czym różni się kontrola celno-skarbowa od kontroli podatkowej? | Wśród podstawowych różnic wymienia się: – brak zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, – możliwość sprawdzania zagadnień nieobjętych bezpośrednio zakresem kontroli, – zakończenie wynikiem kontroli, od którego nie służy możliwość złożenia zastrzeżeń i wyjaśnień, – prawo kontrolowanego do złożenia korekty w trakcie 14 dni od wszczęcia kontroli i 14 dni po doręczeniu wyniku kontroli, – wszczęcie postępowania podatkowego w przypadku braku korekty zgodnie z wynikiem kontroli automatycznie z mocy samego prawa. |
Kontrola podatkowa a czynności sprawdzające
Kontrola podatkowa jest procesem o wiele bardziej sformalizowanym niż czynności sprawdzające. Sprowadza się ona do formalnego zweryfikowania prawidłowości składanych dokumentów czy dokonywanych płatności. Z kolei czynności sprawdzające polegają na merytorycznej kontroli podatnika.
Co do zasady, kontrolowany powinien wcześniej otrzymać formalne zawiadomienie o zamiarze przeprowadzenia kontroli podatkowej. W przypadku czynności sprawdzających brak jest takiego obowiązku.
Jak wskazano powyżej, czas trwania kontroli podatkowej został szczegółowo określony w przepisach. W przypadku czynności sprawdzających nie ma przepisu, który wprowadzałby w tym zakresie jakieś ograniczenia.
Przepisy dotyczące kontroli podatkowej określają również prawa organu i obowiązki kontrolowanego, co wyznacza ramy postępowania. Czynności sprawdzające są mniej sformalizowane. Świadczy o tym również fakt, że kontrola podatkowa kończy się formalnym dokumentem, protokołem kontroli, co nie występuje w toku czynności sprawdzających.
Kontrola podatkowa – podsumowanie
Kontrola podatkowa to procedura, w której organy weryfikują przestrzeganie przepisów przez podatników, płatników, inkasentów i następców prawnych. Choć kontrola podatkowa może obejmować ostatnie pięć lat, zazwyczaj dotyczy określonego fragmentu tego okresu. Jej czas trwania jest ściśle określony przez prawo, w odróżnieniu od bardziej merytorycznych czynności sprawdzających, które nie mają ograniczeń czasowych.
Zachęcamy do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy chętnie odpowiedzą na Twoje pytania związane z kontrolą podatkową.
FAQ – pytania i odpowiedzi na temat: Kontrola podatkowa
Czym jest kontrola podatkowa?
Kontrola podatkowa to proces, w którym organy podatkowe badają i weryfikują zgodność deklarowanych przez podatników danych finansowych z rzeczywistością.
Jakie dokumenty są potrzebne podczas kontroli podatkowej?
Podczas kontroli podatkowej organy mogą zażądać dostępu do różnych dokumentów, w tym faktur, umów, rachunków bankowych oraz ewidencji księgowej.
Jak przygotować się do kontroli podatkowej?
Przygotowanie do kontroli podatkowej obejmuje staranne prowadzenie księgowości, zachowanie dokumentacji finansowej oraz zrozumienie obowiązujących przepisów podatkowych.
Czy mogę skorzystać z pomocy profesjonalisty podczas kontroli podatkowej?
Tak, zatrudnienie doświadczonego doradcy podatkowego może znacznie ułatwić proces kontroli podatkowej i zapewnić profesjonalne wsparcie w kontaktach z organami podatkowymi.
Co robić w przypadku wykrycia nieprawidłowości podczas kontroli podatkowej?
W przypadku wykrycia nieprawidłowości podczas kontroli podatkowej ważne jest szybkie działanie. Należy dokładnie przeanalizować zarzuty organów podatkowych i podjąć odpowiednie kroki w celu wyjaśnienia sytuacji.
Czy istnieją sposoby minimalizacji ryzyka kontroli podatkowej?
Tak, istnieją różne strategie, które mogą pomóc w minimalizacji ryzyka kontroli podatkowej, w tym staranne prowadzenie księgowości, regularna analiza sytuacji finansowej oraz stosowanie się do obowiązujących przepisów podatkowych.
Czy każda firma może zostać poddana kontroli podatkowej?
Tak, każda firma może zostać poddana kontroli podatkowej. Organom podatkowym przysługuje prawo do przeprowadzania kontroli w celu weryfikacji zgodności danych podatkowych z rzeczywistością.
Jak długo trwa kontrola podatkowa?
Czas trwania kontroli podatkowej może się różnić w zależności od skali i złożoności sprawy. Może to być kilka dni, tygodni lub nawet miesięcy.
Czy mogę odwołać się od decyzji organu podatkowego po kontroli?
Tak, w przypadku niezadowolenia z decyzji organu podatkowego po kontroli istnieje możliwość odwołania się do odpowiednich instancji administracyjnych lub sądowych.
Jakie są konsekwencje nieprawidłowości wykrytych podczas kontroli podatkowej?
Konsekwencje nieprawidłowości wykrytych podczas kontroli podatkowej mogą być różnorodne i obejmować nałożenie kar finansowych, dodatkowe opłaty oraz konieczność poprawienia zaniechań w deklaracjach podatkowych.