Optymalizacja podatkowa w Polsce – najpopularniejsze rozwiązania podatkowe 2022

Optymalizacja podatkowa w Polsce – najpopularniejsze rozwiązania podatkowe 2022
Michał Gawlak

Michał Gawlak

Partner kancelarii / Radca prawny

Nadchodzi koniec roku, więc czas podsumowań i subiektywnych rankingów. Niewątpliwie 2022 był rokiem bardzo ciekawym pod kątem podatkowym. Mieliśmy do czynienia z rewolucją w podatkach na niespotykaną dotąd skalę („Polski Ład”). Część przedsiębiorców niestety została dotknięta przez negatywne zmiany. Jest jednak grupa firm (m. in. nasi klienci), którzy wręcz skorzystali na zmianach. W niniejszym artykule przedstawiamy trzy najpopularniejsze rozwiązania podatkowe, dzięki którym nasi klienci nie stracili na „Polskim Ładzie”. Zobaczmy jak wyglądała optymalizacja podatkowa w Polsce w roku 2022.

Spis treści

Ulga B+R

Ulga badawczo-rozwojowa to rozwiązanie, które od jakiegoś czasu funkcjonuje w polskim systemie podatkowym. Opisywana preferencja została wprowadzona jako narzędzie stymulujące wzrost innowacyjności polskiej gospodarki oraz nagroda dla podatników inwestujących w działalność badawczo-rozwojową. Zobaczmy jak wygląda optymalizacja podatkowa przy wykorzystaniu ulgi B+R w roku 2022.

Komu przysługuje ulga badawczo-rozwojowa?

Ulga badawczo-rozwojowa dostępna jest dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową i rozliczają się:

  • według skali podatkowej,
  • podatkiem liniowym,
  • podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W przypadku ulgi badawczo-rozwojowej nie jest istotna wielkość firmy. Z odliczenia mogą skorzystać zarówno mikrofirmy, jak i wielkie korporacje. Polega ona na odliczeniu od podstawy opodatkowania części kosztów uzyskania przychodów poniesionych na tę działalność. Koszty te to tzw. koszty kwalifikowane.

Jak obliczyć wysokość ulgi badawczo-rozwojowej?

Ulga badawczo-rozwojowa pozwala podatnikom podatku PIT i CIT odliczyć kwotę kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową. Kwota ta nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty dochodu uzyskanej przez podatnika z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ulga badawczo-rozwojowa uprawnia do odliczenia kwoty, która nie może przekroczyć 100% lub 150% kosztów kwalifikowanych w zależności od statusu podatnika.

Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

  1. w przypadku podatnika posiadającego status centrum badawczo-rozwojowego, będącego mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – 200% kosztów kwalifikowanych,
  2. w przypadku pozostałych podatników posiadających status centrum badawczo-rozwojowego:
    • 100% kosztów uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
    • 200% pozostałych kosztów kwalifikowanych;
  3. w przypadku pozostałych podatników:
    • 200% kosztów poniesionych w danym miesiącu z tytułów związanych z kosztami osobowymi pracowników prowadzących działalność badawczo-rozwojową,
    • 100% pozostałych kosztów kwalifikowanych.

Rozliczenie ulgi badawczo-rozwojowej wstecz i złożenie korekty

Ulgę badawczo-rozwojową można rozliczyć do 5 lat wstecz poprzez złożenie korekty deklaracji CIT/PIT. Korektę można złożyć w dowolnym momencie zgodnie z kalendarzem podatkowym przedsiębiorstwa.

Procedura rozliczenia ulgi badawczo-rozwojowej za przeszłe lata składa się z kilku etapów. W pierwszej kolejności należy zebrać dokumentację techniczną oraz koszty projektów kwalifikujących się do ulgi badawczo-rozwojowej za konkretny, wcześniejszy rok podatkowy. Następnie należy złożyć do Urzędu Skarbowego specjalny wniosek o stwierdzenie nadpłaty. Urząd Skarbowy podejmuje decyzję o zwrocie nadpłaconego przez przedsiębiorstwo podatku. Po podjęciu decyzji Urząd Skarbowy zwraca nadpłacony podatek na konto lub pozostawia na przyszłe zobowiązania podatkowe – decyduje o tym przedsiębiorca.

Ulga IP BOX

IP Box to rozwiązanie podatkowe mające zachęcić przedsiębiorców z sektora badawczo-rozwojowego, wyprowadzających innowacje i nowe technologie do prowadzenia działalności w Polsce. Dochody z komercjalizacji praw własności intelektualnej (IP) wytworzonej, rozwiniętej bądź ulepszonej w rezultacie działalności badawczo-rozwojowej(B+R) lub nabycia usług B+R od innych podmiotów, zyskują obecnie preferencyjną stawkę opodatkowania, wynoszącą 5%. Zobaczmy jak wygląda optymalizacja podatkowa przy wykorzystaniu ulgi IP Box w roku 2022.

Czym jest IP Box?

Ulga IP Box oznacza zastosowanie preferencyjnej stawki podatkowej 5% w miejsce standardowych stawek podatkowych  (12%, 19%, 32%).

Ulga IP Box może mieć zastosowanie, jeśli osiągane przychody uzyskiwane są w ramach działalności gospodarczej związanej z prawami własności intelektualnej. Obejmuje ona wszystkich, którzy w swojej działalności badawczo-rozwojowej doprowadzili do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego IP.

Co ważne prace badawczo-rozwojowe nie muszą być prowadzone przez podatnika we własnych centrach badawczo-rozwojowych (nie każdy podatnik posiada w swoich strukturach centra badawczo-rozwojowe).

Skorzystanie z ulgi IP BOX wymaga  prowadzenia Ewidencji dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP.

Dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, by ewidencja ta była prowadzona w taki sposób, aby móc w rocznym zeznaniu podatkowym wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5%, oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu. Od 2022 ulgę IP Box można łączyć z ulgą B+R.

Kto się kwalifikuje do ulgi IP BOX?

Ulga IP BOX ma zastosowanie nie tylko do osób fizycznych. Nie ma znaczenia, czy prowadzisz działalność w formie spółki, czy też nie. Z preferencyjnej 5% stawki podatkowej mogą korzystać wszyscy podatnicy spełniający warunki ustawy o PIT i CIT, tj.

  • przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą
  • przedsiębiorstwo w spadku,
  • spółka cywilna,
  • spółka jawna,
  • spółka partnerska,
  • spółka komandytowa,
  • spółka komandytowo-akcyjna,
  • spółka kapitałowa (z o.o., PSA, S.A.)

Działalność badawczo rozwojowa

Działalność badawczo rozwojową należy rozumieć, jako działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

O działalności badawczo-rozwojowej możemy mówić, jeśli

  • działalność ma charakter twórczy- rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i istnieje nowy wytwór intelektu,
  • działalność jest prowadzona w sposób systematyczny – prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu, w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
  • Wystarczające jest, aby zaplanowanie i przeprowadzenie chociażby jednego projektu badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność jest uznawana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
  • W wyniku prowadzonej działalności dochodzi do zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań- działalność badawczo-rozwojowa to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, w tym badań naukowych (nakierowanych na nową wiedzę i umiejętności) oraz prac rozwojowych (nakierowanych na wykorzystanie dostępnej wiedzy i umiejętności) w celu zwiększenia zasobów wiedzy  do tworzenia nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług (również w formie nowych technologii).

Odpowiedź na poniższe pytania pozwoli ustalić, czy kwalifikujesz się do ulgi IP Box:

  • Czy jesteś podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych lub podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej?
  • W jakim sektorze gospodarki działasz?
    • dochody osiągnięte w 2019, 2020 i 2021r. z następujących tytułów:
    • z opłat i należności wynikających z umowy licencyjnej
    • ze sprzedaż praw własności intelektualnych
    • sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej
    • Czy w 2019, 2020 i 2021 roku tworzyliście, rozwijaliście lub ulepszałeś w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej następujące prawa własności intelektualnej:
      • patent
      • prawo z rejestracji topografii układu scalonego
      • autorskie prawo do programu komputerowego
      • żadne z powyższych?

Estoński CIT

Jak mówią Anglosasi „last but not least” – rozwiązanie, które królowało na rynku usług doradztwa podatkowego w Polsce – „estoński CIT” czyli ryczałt od dochodów spółek kapitałowych oraz niektórych osobowych. Na tle niezrozumiałych i niekorzystnych dla przedsiębiorców regulacji wprowadzonych przez Polski Ład, estoński CIT jest rozwiązaniem wyjątkowo atrakcyjnym. Umiejętnie wdrożony Estoński CIT może prowadzić do wymiernych oszczędności na podatkach bez konieczności rezygnacji z bezpiecznej struktury biznesowej. Zobaczmy jak wygląda optymalizacja podatkowa w roku 2022 przy wykorzystaniu Estońskiego CIT.

Jak skorzystasz na wejściu w estoński CIT?

  • Nie zapłacisz podatku CIT od zysku spółki
  • Nie zapłacisz daniny solidarnościowej
  • Nie zapłacisz składki zdrowotnej (w ogóle!)
  • Zapłacisz niższy podatek przy wypłacie zysku

Dla kogo jest estoński CIT?

Estoński CIT mogą zastosować następujące podmioty:

  • SPÓŁKA AKCYJNA (S.A.)
  • PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA (P.S.A.)
  • SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ (SP. Z O.O.)
  • SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA (S.K.A.)
  • SPÓŁKA KOMANDYTOWA (SP. K.)

Kiedy warto skorzystać z estońskiego CIT?

  • Jeśli twoje przedsiębiorstwo generuje duży dochód, który nie jest w całości konsumowany przez wspólników/udziałowców/akcjonariuszy.
  • Jeśli twoje przedsiębiorstwo jest w fazie wzrostu i potrzebuje środków na inwestycje w środki trwałe, towary, zwiększanie zatrudnienia, technologię.
  • Jeśli twoje przedsiębiorstwo jest u progu dużej transakcji, z której przychód musi być wykorzystany w sposób nie generujący kosztów podatkowych (np. sprzedaż wartościowej nieruchomości z koniecznością przeznaczenia większości kwoty na spłatę kredytu w związku z koniecznością zwolnienia hipoteki).

Na jakich zasadach można wejść w Estoński CIT? Optymalizacja podatkowa 2022

  • Przychody Twojej spółki pochodzą w większości z działalności operacyjnej, a przychody pasywne stanowią mniej niż 50% obrotu.
  • Twoja spółka zatrudnia co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty na umowę o pracę na umowie o pracę lub ponoszenie kosztów zatrudnienia w formie innej niż umowa o pracę w kwocie stanowiącej co najmniej 3 – krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw przy jednoczesnej konieczności ponoszenia kosztów związanych z podatkiem dochodowym oraz składkami ZUS i zdrowotną (w pierwszym roku dla małego podatnika odpowiednio 1 etat i równowartość 1 średniego wynagrodzenia, dla podatnika rozpoczynającego działalność w pierwszym roku 0, drugim 1, trzecim 2, aż do spełnienia wymogu w 3cim roku objęcia ryczałtem).
  • Udziałowcami/wspólnikami Twojej spółki są tylko osoby fizyczne.
  • Twoja spółka nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
  • Twoja spółka nie sporządza za okres opodatkowania ryczałtem sprawozdań finansowych zgodnie z MSR.
  • Twoja spółka nie prowadzi działalności finansowej ani pożyczkowej.
  • Twoja spółka nie korzysta ze zwolnień w zakresie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE) lub Polskiej Strefy Inwestycji (PSI)
  • Złożysz zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, według ustalonego wzoru, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Jakie jest efektywne opodatkowanie w Estońskim CIT (PIT+CIT)

W ramach Estońskiego CIT występują dwie efektywne stawki podatku:

  • 20%Dla małych podatników (do 2 000 000 EUR obrotu)
  • 25%Dla dużych podatników (powyżej 2 000 000 EUR obrotu)

Pamiętaj, że opodatkowanie dotyczy jedynie środków wypłacanych w celu konsumpcji zysku. Środki pozostawione w spółce jako niewypłacony zysk pozostają nieopodatkowane, dlatego też efektywna stawka opodatkowania może być o wiele niższa od tych zaprezentowanych powyżej.

Sprawdź co zmieni się w Estońskim CIT w 2023 r.

Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszej kancelarii prawnej w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc. Jeśli po prostu szukasz pomocy w ustanowieniu fundacji rodzinnej, napisz do nas wiadomość.

Wyróżniony ekspert

Michał Gawlak

Michał Gawlak

Partner kancelarii / Radca prawny

Skontaktuj się z nami

    Biuro rachunkowe Łódź