Wraz z nadchodzącym odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego w Polsce, konieczne jest zrozumienie aspektów prawnych dotyczących legalności pobytu i pracy cudzoziemców. Przepisy regulujące te kwestie zostaną zmienione wraz z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego, a my przygotowaliśmy ten artykuł, aby pomóc w zrozumieniu tych zmian.
Spis treści
- Konsekwencje odwołania stanu zagrożenia epidemicznego dla legalizacji pobytu
- Legalny pobyt na terenie RP
- Legalna praca na terenie RP
- Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego
- Przedłużenie legalnego pobytu obywateli Ukrainy
- Podsumowanie
Konsekwencje odwołania stanu zagrożenia epidemicznego dla legalizacji pobytu
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego, które ma wejść w życie 1 lipca 2023 r., będzie miało istotny wpływ na legalizację pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce. Dotychczas obowiązująca ustawa covidowa zawieszała termin do złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały oraz zezwoleń na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w czasie stanu zagrożenia epidemicznego. Jednak po odwołaniu tego stanu, termin ten zostanie przedłużony do 31 lipca 2023 r. Cudzoziemcy, którzy złożą wniosek w tym przedłużonym okresie, będą mogli uznawać swój pobyt za legalny do dnia 31 lipca 2023 r., pod warunkiem złożenia wniosku w odpowiednim terminie.
Legalny pobyt na terenie RP
Ważnym aspektem jest fakt, że w okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego, cudzoziemcy przebywający na terenie Polski na podstawie wiz Schengen, wiz wydanych przez inne państwa obszaru Schengen lub dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwa obszaru Schengen, mogli legalnie przebywać i pracować. Oczywiście, konieczne było spełnienie przepisów prawa Unii Europejskiej, które uprawniały do pobytu na terytorium Polski. Jednakże, dla tych osób legalny pobyt w Polsce zakończy się wraz z upływem 31 lipca 2023 r.
Należy również pamiętać o przedłużeniu ważności kart pobytu i innych dokumentów legalizacyjnych do 31 lipca 2023 r. Jeżeli termin ważności tych dokumentów upłynął w czasie stanu zagrożenia epidemicznego, to zostaną one przedłużone do 31 lipca 2023 r.
Legalna praca na terenie RP
W przypadku cudzoziemców, których zezwolenia na pracę wygasły w czasie stanu zagrożenia epidemicznego, termin ważności tych zezwoleń zostanie przedłużony do 31 lipca 2023 r. Należy jednak złożyć wniosek o przedłużenie terminu ważności zezwolenia na pracę najpóźniej w ostatnim dniu okresu ważności zezwolenia na mocy ustawy covidowej, czyli do 31 lipca 2023 r.
Warto zaznaczyć, że jeżeli w czasie stanu zagrożenia epidemicznego upłynął okres wykonywania pracy wskazany w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, to cudzoziemiec może nadal wykonywać pracę bez zezwolenia do 31 lipca 2023 r., a okres pracy w tym czasie nie będzie wliczany do limitów okresów, w których praca na oświadczeniu jest możliwa.
Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego
Planowane zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego od 1 lipca 2023 r. wiąże się z pewnymi zmianami w prawie dotyczącymi pracodawców i pracowników. Poniżej przedstawiamy kilka istotnych zmian:
- Badania profilaktyczne: Ważność wszystkich badań profilaktycznych pracowników, które upłynęły w trakcie pandemii, wygaśnie po 180 dniach od dnia zakończenia stanu zagrożenia epidemicznego.
- Urlopy wypoczynkowe: Po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego pracodawca nie będzie mógł udzielić pracownikowi niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego w terminie przez niego wyznaczonym i bez uwzględnienia planu urlopów.
- Badania okresowe BHP: Termin na przeprowadzenie badań okresowych z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, który upłynął w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub 30 dni od dnia jego odwołania, zostanie wydłużony do 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.
- Szkolenia wstępne BHP: Szkolenia wstępne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, których termin przypadał w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub 30 dni od dnia jego odwołania, będzie można przeprowadzić w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej do 60 dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego.
- Ważność zezwoleń na pracę cudzoziemców: Okres ważności zezwoleń na pracę cudzoziemców, których zezwolenia pobytowe wygasły w czasie pandemii, zostanie przedłużony do 30 dni po zakończeniu stanu zagrożenia epidemicznego.
- Odprawy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę: Po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego przestanie obowiązywać ograniczenie co do wysokości odprawy, odszkodowania lub innego świadczenia pieniężnego wypłacanego w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.
Przedłużenie legalnego pobytu obywateli Ukrainy
Dla obywateli Ukrainy istnieje istotna informacja dotycząca przedłużenia legalnego pobytu. Zgodnie z ustawą nowelizującą tzw. specustawę, obywatele Ukrainy, którzy wjechali do Polski od 24 lutego 2022 r. lub mieli legalny pobyt przed tą datą na podstawie ruchu bezwizowego, wiz krajowych, wiz Schengen lub zezwoleń na pobyt czasowy, będą mieli przedłużony pobyt do 4 marca 2024 r.
Ustawa oczekuje na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw i ma wejść w życie po 14 dniach od jej ogłoszenia.
Podsumowanie
Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego ma istotne konsekwencje dla legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce. Po odwołaniu tego stanu terminy ważności dokumentów legalizacyjnych zostaną przedłużone, ale istnieją określone terminy, w których należy złożyć wnioski o przedłużenie ważności zezwoleń na pobyt i zezwoleń na pracę. Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego przyniesie również zmiany dotyczące badań profilaktycznych, urlopów wypoczynkowych, badań okresowych BHP, szkoleń wstępnych BHP oraz odpraw w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Dla obywateli Ukrainy istnieje także możliwość przedłużenia legalnego pobytu do 2024 roku. Ważne jest, aby zarówno pracodawcy, jak i pracownicy byli świadomi tych zmian i podjęli odpowiednie kroki w celu zalegalizowania pobytu lub pracy w Polsce.
Jeśli interesuje Cię tematyka prawa pracy jak również legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce zapraszamy na stronę działu Mobility & HR dedykowanej zagadnieniom związanym z obsługą cudzoziemców.