Wskaźnik WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate) stanowi składnik oprocentowania kredytów i niektórych pożyczek udzielanych przez banki. Ma on refinansować bankom koszty pozyskania środków finansowych, które są później udostępniane klientom jako pożyczka bądź kredyt. Istotnym składnikiem jest też marża, która ma stanowić zarobek banku z tytułu świadczonej usługi.
Data likwidacji WIBORU nie jest jeszcze znana, jak również nie wiadomo co zastąpi ten wskaźnik.
Co w miejsce WIBOR-u?
Ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom stanowi, że zamiennik kluczowego wskaźnika referencyjnego może być wyznaczony na podstawie stawki procentowej obliczonej w procesie ustalania (fixingu) Stawki Referencyjnej POLONIA organizowanego przez NBP. Możliwe jest więc, że to POLONIA będzie następcą WIBOR-u. W takiej sytuacji, będzie to niewielka zmiana dla kredytobiorców, gdyż obie stawki dzieli ok. 0,75 p.p.
Inne wskaźniki brane pod uwagę to propozycje Warszawskiego Indeksu Rynku Depozytowego (WIRD) czy WIRF – Warszawskiego Indeksu Rynku Finansowego.
Czy można ulepszyć nowy wskaźnik względem WIBOR-u?
Nowy wskaźnik powinien być oparty na faktycznych kosztach ponoszonych przez banki w celu pozyskania środków. Konieczna jest pełna transparentność i obiektywność, aby każdy zainteresowany mógł zapoznać się z jego wartością oraz nie opierał się na danych przekazywanych przez jedną stronę umowy.
Do momentu wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z 8 czerwca 2016 r. banki musiały zawierać w umowach tzw. klauzule awaryjne, które dają możliwość dalszego funkcjonowania umowy, gdy wskaźnik referencyjny przestanie być publikowany. Banki mogą dzięki niej zastąpić stawkę referencyjna WIBOR innym miernikiem.
O ile jest to możliwe przy starszych kredytach, w przypadku pozostałych konieczne jest zaproponowanie klientom przez banki aneksów, na które klient może, lecz nie musi się zgodzić. W przypadku odmowy akceptacji aneksu, podstawa prawna podmiany stawki prawdopodobnie znajdzie się w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.
Podstawa prawna:
• art. 85 ustawy z 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz. U. z 2022 r., poz. 1488)