Ceny transferowe

Ceny transferowe (transfer pricing) to pojęcie odnoszące się do warunków stosowanych w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi. Czym są ceny transferowe?

Czym są podmioty powiązane i niepowiązane? Jakie są funkcje cen transferowych? Czy dokumentacja cen transferowych jest obowiązkowa? Odpowiedzi na te pytania przedstawiamy poniżej.

Dokumentacja cen transferowych – podsumowanie najważniejszych informacji

Czym są ceny transferowe?

Regulacje dotyczące cen transferowych w Polsce znajdują się w:

• ustawie o podatku dochodowych od osób prawnych,
• ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisami, cena transferowa oznacza rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym:

• cenę,
• wynagrodzenie,
• wynik finansowy,
• wskaźnik finansowy.

Jak w praktyce rozumie się pojęcie cen transferowych? Powszechnie są to ceny sprzedawanych dóbr i usług oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Ceny transferowe są ustalane przez podmioty powiązane, w szczególności w ramach jednej grupy kapitałowej. Odbiegają one od cen rynkowych, czyli takich, które aktualnie stosowane są na rynku przez podmioty niepowiązane.

Ceny transferowe mają decydujący wpływ na ostateczną wysokość zysków i strat oraz konkurencyjność danej grupy kapitałowej. Mimo że każde państwo indywidualnie określa przepisy prawne dotyczące cen transferowych, większość z nich opiera się na wytycznych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

Zgodnie z nimi ceny transferowe są bardzo istotnym czynnikiem w odniesieniu do ustalania zobowiązań podatkowych. Uwzględniają one bowiem podział na państwa, w których swoją działalność prowadzą niektóre przedsiębiorstwa międzynarodowe.

Kim są podmioty powiązane i podmioty niepowiązane?

Jak wskazano powyżej, ceny transferowe dotyczą transakcji z podmiotami powiązanymi. Zgodnie z przepisami są to:

• osoby fizyczne,
• osoby prawne,
• jednostki organizacyjne, które nie mają osobowości prawnej,
• zagraniczne zakłady,

które biorą udział w zarządzaniu innym przedsiębiorstwem lub w jego kontroli albo posiadają udział w kapitale i zysku tego przedsiębiorstwa.

Ustawodawca określił pewne kryteria, które pozwalają na stwierdzenie, czy dane podmioty są ze sobą powiązane. Jak wynika z przepisów, podmioty powiązane to:

• podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot,
• podmioty, na które wywiera znaczący wpływ: ten sam inny podmiot lub małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot,
• spółka niebędąca osobą prawną i jej wspólnik,
• podatnik i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej – spółka kapitałowa wchodząca w jej skład i jej zagraniczny zakład.

Przez wywieranie znaczącego wpływu rozumie się:

• posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów w kapitale lub praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub udziałów lub praw do udziału w zyskach, stratach, lub majątku, lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych,
• faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej,
• pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

Za podmioty powiązane najczęściej uznaje się więc spółki-matki oraz ich krajowe lub zagraniczne spółki-córki lub spółki-siostry. Wynika to z zachodzących między nimi przepływów towarowych, handlowych, środków finansowych czy wartości niematerialnych.

Jakie są funkcje cen transferowych?

Wyróżnia się kilka funkcji pełnionych przez ceny transferowe. Przedstawia je poniższa tabela.

Czy dokumentacja cen transferowych jest obowiązkowa?

Zgodnie z przepisami, podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania w postaci elektronicznej lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok podatkowy.

Muszą dokonać tego w terminie do końca 10. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Dokumentacja cen transferowych ma na celu wykazanie, że ceny transferowe zostały ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Jakie są limity cen transferowych?

Opisana dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość przekracza w roku podatkowym określone limity cen transferowych. Przedstawia je poniższa tabela.

Czy stosowanie cen transferowych niesie za sobą ryzyko?

Ceny transferowe służą przenoszeniu dochodów pomiędzy podmiotami powiązanymi. Może się to odbywać poprzez:

• zwiększenie kosztów nabycia towarów lub usług,
• zaniżenie przychodu.

Przenoszenie dochodów przyczynia się do obniżenia stopy procentowej w danej grupie kapitałowej lub do poprawy wyniku finansowego przedsiębiorstwa w niej dominującego. W przypadku zaniżenia dochodu organ podatkowy może ustalić go na takich zasadach, jakie były stosowane, gdyby dane powiązania między podmiotami nie istniały.

By ograniczyć wykorzystywanie cen transferowych do przenoszenia dochodów, stosuje się zasadę ceny rynkowej. Zgodnie z nią organy podatkowe danego państwa, w którym działalność prowadzą podmioty powiązane, mają możliwość zweryfikowania prawidłowości ustalanych cen transferowych.

Weryfikacji dokonuje się poprzez porównanie warunków ustalonych przez podmioty powiązane do warunków, które ustalone są przez podmioty niepowiązane.

Ceny transferowe – podsumowanie

Ceny transferowe regulowane są przepisami polskiego prawa podatkowego. Mają one istotny wpływ na zyski i konkurencyjność grup kapitałowych, a ich funkcje to minimalizowanie ryzyka, podział dochodu, sterowanie działaniami i kontrola.

Obowiązkowa dokumentacja cen transferowych ma na celu wykazanie, że zostały one ustalone na warunkach porównywalnych do tych stosowanych między podmiotami niepowiązanymi.

Masz pytania? Doradztwo podatkowe to jedna z naszych specjalności. Skontaktuj się z naszymi ekspertami już dzisiaj.

Ceny transferowe (transfer pricing) – często zadawane pytania