Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania stanowią istotny element prowadzenia firmy dla wielu przedsiębiorców i podatników indywidualnych. Poniżej znajdziesz kluczowe informacje dotyczące podwójnego opodatkowania, polskich rezydentów podatkowych oraz umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zapraszamy do lektury!
Podwójne opodatkowanie – skąd się bierze?
Problematyka podwójnego opodatkowania odnosi się do polskich rezydentów podatkowych osiągających dochody w kraju i za granicą równocześnie. Są oni obowiązani do odprowadzenia podatku od dochodów zgodnie z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Podatników obowiązuje także zasada opodatkowania źródła. Zgodnie z nią muszą odprowadzić podatek dochodowy także za granicą. Jest to sytuacja, która powoduje powstanie podwójnego opodatkowania.
Kim jest polski rezydent podatkowy?
Jest to określenie odnoszące się do podatników, którzy spełniają przynajmniej jedno z poniższych kryteriów:
- posiadanie w Polsce ośrodka interesów życiowych (tzn. przebywanie na terenie kraju najbliższej rodziny, w tym małżonków i dzieci, ale także posiadanie nieruchomości oraz inwestycji, prowadzenie aktywności politycznej, społecznej lub kulturalnej) mimo tego, że na co dzień pracują za granicą,
- przebywanie w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Zdarzają się jednak sytuacje, gdy dwa państwa, pomiędzy którymi zawarto umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, uznają podatnika za swojego rezydenta podatkowego. Wówczas zastosowanie znajdują tzw. reguły kolizyjne. Są to zapisy w umowie, które pomagają rozstrzygnąć, rezydentem podatkowym którego państwa jest dana osoba. W większości przypadków za bardziej istotne uznaje się ośrodek interesów życiowych.
Czym są umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania to swego rodzaju porozumienia zawarte pomiędzy dwoma państwami. Ich celem jest uniknięcie podwójnego opodatkowania dochodów zarabianych w jednym kraju przez rezydenta drugiego z nich.
Jak wskazano powyżej, podwójne opodatkowanie to sytuacja, gdy podatnik musi zapłacić podatek od tego samego dochodu w dwóch różnych jurysdykcjach. Celem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania jest zapobieganie takim sytuacjom.
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania mogą dotyczyć różnych dochodów, m.in. uzyskiwanych z pracy, działalności gospodarczej, nieruchomości, dywidend czy odsetek.
To właśnie pisemne porozumienia wyznaczają zasady, które państwo ma prawo do opodatkowania dochodów danego rodzaju lub jakie odliczenia mogą zostać zastosowane przez podatnika.
Jakie są metody unikania podwójnego opodatkowania?
Polska jest stroną kilkudziesięciu umów międzynarodowych, które gwarantują podatnikom ograniczenia negatywnych skutków podwójnego opodatkowania. Dzięki temu ich prowadzenie nie skutkuje nałożeniem podwójnego podatku.
| Metody unikania podwójnego opodatkowania | |
| Metoda wyłączenia z progresją | Metoda odliczenia proporcjonalnego |
| – Polega na opodatkowaniu jedynie dochodów, które podatnik osiąga w kraju rezydencji podatkowej. Wysokość dochodów osiąganych za granicą służy jednak do ustalenia stawki podatku dochodowego, który podatnik musi odprowadzić. – Proces przebiega następująco: 1. Obliczenie sumy dochodów osiąganych w kraju i za granicą w przeliczeniu na walutę kraju rezydencji podatkowej. 2. Wyliczenie podatku dochodowego zgodnie z zasadami ogólnymi (skalą podatkową). 3. Ustalenie stawki podatkowej w Polsce. W tym celu uzyskaną w punkcie drugim kwotę dzieli się przez sumę dochodów (pkt 1), a następnie mnoży razy 100%. Otrzymany wynik to stawka podatkowa. 4. Wyliczenie należnego podatku. | – Znajduje zastosowanie w sytuacji, w której podatnik osiąga dochody za granicą, jednak umowa pomiędzy Polską a krajem, w którym podatnik zarabia, nie zawiera zapisu o zastosowaniu metody wyłączenia z progresją lub też umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania w ogóle nie została zawarta pomiędzy tymi dwoma krajami. – Przepisy regulujące tę kwestię można znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. – Obliczając kwotę podatku do zapłaty w tym wariancie, należy zsumować dochody osiągane w kraju i za granicą, a następnie odliczyć od niej kwotę podatku dochodowego, który podatnik odprowadził za granicą. Otrzymana kwota nie może jednak przekroczyć części dochodu, który został opodatkowany za granicą. |
Podwójne opodatkowanie a ulga abolicyjna
Polscy rezydenci podatkowi mogą skorzystać z tzw. ulgi abolicyjnej.
Możliwość skorzystania z ulgi abolicyjnej zachodzi, jeśli podatnik uzyskuje za granicą przychody (dochody):
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy,
- z działalności wykonywanej osobiście,
- z działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi
– do których ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia.
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – podsumowanie
Podwójne opodatkowanie dotyczy sytuacji, gdy polscy rezydenci podatkowi osiągają dochody zarówno w kraju, jak i za granicą. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są porozumieniami międzynarodowymi, które ustalają zasady opodatkowania dochodów, aby zapobiec podwójnemu opodatkowaniu.
Jeśli zainteresował Cię ten temat i chcesz dowiedzieć się więcej, skontaktuj się z nami! Nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na Twoje pytania i rozwiną ciekawiące Cię kwestie.
FAQ – pytania i odpowiedzi na temat: Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
Co to są umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania to porozumienia między dwoma krajami, które mają na celu zapobieganie sytuacjom, gdy podatnik jest opodatkowany za te same dochody w obu tych krajach.
Kto jest uznawany za polskiego rezydenta podatkowego?
Polski rezydent podatkowy to osoba fizyczna lub prawna, która spełnia określone kryteria, takie jak posiadanie ośrodka interesów życiowych w Polsce lub przebywanie w kraju przez określoną liczbę dni w roku podatkowym.
Jakie korzyści przynosi stosowanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Stosowanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania pozwala uniknąć sytuacji, w której dochody są opodatkowane w dwóch różnych krajach, co prowadziłoby do nadmiernego obciążenia podatkowego.
Jakie są metody unikania podwójnego opodatkowania?
Istnieją różne metody unikania podwójnego opodatkowania, takie jak metoda wyłączenia z progresją oraz metoda odliczenia proporcjonalnego.
Czym różnią się metoda wyłączenia z progresją od metody odliczenia proporcjonalnego?
Metoda wyłączenia z progresją polega na opodatkowaniu jedynie dochodów osiąganych w kraju rezydencji podatkowej, natomiast metoda odliczenia proporcjonalnego uwzględnia zarówno dochody krajowe, jak i zagraniczne przy obliczaniu podatku.
Kiedy można skorzystać z ulgi abolicyjnej w kontekście podwójnego opodatkowania?
Ulga abolicyjna może być stosowana w przypadku, gdy podatnik uzyskuje dochody za granicą, które podlegają opodatkowaniu zarówno w kraju, gdzie zostały osiągnięte, jak i w kraju rezydencji podatkowej.
Jakie są konsekwencje braku umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Brak umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może prowadzić do sytuacji, w której podatnik jest opodatkowany za te same dochody w dwóch różnych krajach, co może skutkować nadmiernym obciążeniem podatkowym.
Jakie są najważniejsze elementy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Najważniejsze elementy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania to określenie, który kraj ma prawo do opodatkowania określonych rodzajów dochodów oraz jakie odliczenia mogą być stosowane przez podatnika.
Czy istnieje lista krajów, z którymi Polska ma zawarte umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Tak, Polska jest stroną wielu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartych z różnymi krajami na całym świecie.
Czym jest reguła kolizyjna w kontekście umów o unikaniu podwójnego opodatkowania?
Reguła kolizyjna to zapis w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania, który określa, jak rozstrzygnąć sytuacje, gdy podatnik jest uznawany za rezydenta podatkowego dwóch różnych krajów.