Rynek pracy dynamicznie się rozwija, a pracownicy coraz chętniej chcą zmienić pracę. Szukają nowych perspektyw zawodowych, awansu, wyższych zarobków. Czasem niesprzyjająca atmosfera w pracy skłania ich do poszukiwania nowego środowiska. Niezależnie od przyczyny warunkującej zmianę pracy, warto dobrze się do niej przygotować. Jednym z kluczowych etapów takiej zmiany jest wypowiedzenie umowy o pracę. O czym należy pamiętać? Odpowiedź przedstawiamy poniżej!
Spis treści
- Warunki skutecznego wypowiedzenia umowy o pracę
- Okres wypowiedzenia umowy o pracę
- Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika
- Wypowiedzenie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia przez pracodawcę
- Ochrona stron stosunku pracy przy wypowiedzeniu umowy o pracę
- Wypowiedzenie umowy o pracę. Podsumowanie
Warunki skutecznego wypowiedzenia umowy o pracę
Wypowiedzenie umowy o pracę jest jednostronnym oświadczeniem woli jednej ze stron stosunku pracy, które powoduje rozwiązanie umowy z upływem okresu wypowiedzenia. Zgodnie z Kodeksem pracy, wypowiedzenie umowy o pracę może złożyć zarówno pracodawca, jak i pracownik.
Skuteczność wypowiedzenia umowy o pracę zależy od wystąpienia następujących warunków:
- formy pisemnej – wypowiedzenie musi zostać złożone na piśmie, co oznacza, że powinno być podpisane przez osobę składającą oświadczenie,
- oznaczenia stron stosunku pracy, czyli pracodawcę i pracownika,
- określenia daty ustania stosunku pracy,
- wskazania okresu wypowiedzenia – zależy od rodzaju umowy i stażu pracy pracownika.
W przypadku niespełnienia któregokolwiek z tych warunków wypowiedzenie jest nieskuteczne i stosunek pracy pozostaje w mocy. W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę
Okres wypowiedzenia umowy o pracę to czas, w którym stosunek pracy trwa nadal, pomimo złożenia oświadczenia o jego rozwiązaniu. Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.
Okres wypowiedzenia umowy zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
W przypadku umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony, okres wypowiedzenia jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie – dla pracownika zatrudnionego krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – dla pracownika zatrudnionego co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące – dla pracownika zatrudnionego co najmniej 3 lata.
Jak wskazuje Kodeks pracy, do wskazanych powyżej okresów zatrudnienia wlicza się okres zatrudnienia pracownika u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w razie przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę oraz w innych przypadkach wskazanych w ustawie.
Ustawodawca przyznaje stronom, po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich, prawo do ustalenia wcześniejszego terminu rozwiązania umowy. Ustalenie to nie zmienia jednak trybu rozwiązania umowy o pracę.
Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika
Ustawodawca przyznaje pracownikowi prawo do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, jeśli:
- zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe,
- pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika – wtedy pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia na warunkach wskazanych w ustawie.
Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia wymaga dla swojej skuteczności zachowania formy pisemnej oraz podania przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Wypowiedzenie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia przez pracodawcę
Kodeks pracy przyznaje pracodawcy prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika przez pracodawcę jest ograniczone czasowo. Nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Podjęcie decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia wymaga zasięgnięcia opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. W razie zastrzeżeń co do zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni.
Pracodawca może również rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia:
1. jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż:
- 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
- łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową,
2. w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione powyżej, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie dotyczy sytuacji, gdy nieobecność pracownika jest związana ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem i ze względu na chorobę zakaźną (w warunkach wskazanych w ustawie).
Jeśli pracownik stawi się do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności, pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Ochrona stron stosunku pracy przy wypowiedzeniu umowy o pracę
Ustawa przyznaje pracownikowi ochronę w razie:
- nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę – ma prawo wnieść odwołanie od wypowiedzenia do sądu pracy; może żądać bezskuteczności wypowiedzenia lub przywrócenia pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowania,
- niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia – pracownikowi przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo roszczenie o odszkodowanie; żądanie wnosi do sądu pracy.
W razie nieuzasadnionego rozwiązanie przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na ochronę może liczyć również pracodawca. Przysługuje mu roszczenie o odszkodowanie, z którym występuje do sądu pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę. Podsumowanie
Rozwiązanie umowy o pracę to poważna decyzja, która może mieć znaczący wpływ na sytuację zawodowo-życiową pracownika. Dlatego warto zadbać o to, aby wypowiedzenie umowy o pracę było złożone zgodnie z prawem. Zagwarantuje to bezpieczeństwo obu stron stosunku pracy.
Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z naszej kancelarii prawnej w Łodzi są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.