Raportowanie schematów podatkowych (MDR) to ważna kwestia dla podatników, którzy chcą uniknąć negatywnych konsekwencji podatkowych. Wyjaśnimy, na czym polega procedura raportowania schematów podatkowych, kto podlega obowiązkowi raportowania, jak przebiega weryfikacja schematów podatkowych i co zrobić w razie wątpliwości. Zapraszamy do lektury!
Czym są schematy podatkowe?
Zgodnie z art. 86a § 1 pkt 10 Ordynacji podatkowej schematy podatkowe to uzgodnienia, które:
- spełniają kryterium głównej korzyści oraz posiadają ogólną cechę rozpoznawczą,
- oba warunki muszą być spełnione łącznie
- mają szczególną cechę rozpoznawczą,
- występuje konieczność spełnienia szczególnej cechy rozpoznawczej,
- nie występuje warunek spełnienia głównej korzyści,
- posiadają inną szczególną cechę rozpoznawczą
- zachodzi tylko warunek spełnienia innej szczególnej cechy rozpoznawczej,
- nie występuje warunek spełnienia głównej korzyści.
Czym jest uzgodnienie?
Według art. 86 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej uzgodnienie to czynność planowana lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem, lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego.
Ważne jest, aby:
- co najmniej jedna strona uzgodnienia była podatnikiem,
- uzgodnienie miało lub mogło mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego.
Ocena głównej korzyści w raportowaniu schematów podatkowych
Zgodnie z art. 86a § 2 Ordynacji podatkowej, kluczowe znaczenie dla oceny schematu podatkowego ma kryterium głównej korzyści. Uważa się je za spełnione, gdy racjonalny podmiot, kierujący się legalnymi celami, wybrałby inny sposób działania, niż generujący korzyści podatkowych. Oznacza to, że korzyść podatkowa musi być główną lub jedną z głównych motywacji dla danego podmiotu.
Należy jednak zaznaczyć, że spełnienie kryterium głównej korzyści nie jest równoznaczne z automatyczną identyfikacją schematu podatkowego. Do tego konieczne jest również spełnienie jednej z 11 ogólnych cech rozpoznawczych, enumeratywnie wskazanych w art. 86a § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej.
Na czym polega raportowanie schematów podatkowych?
Raportowanie schematów podatkowych (MDR), z ang. Mandatory Disclosure Rules, to unijne przepisy mające na celu zwalczanie agresywnego optymalizowania podatkowego. Wprowadzają obowiązek raportowania schematów podatkowych do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Procedura MDR obejmuje zarówno:
- weryfikację obowiązku raportowania,
- jak i sam proces raportowania schematów podatkowych.
Czym jest obowiązek raportowania schematów podatkowych?
Raportowanie schematów podatkowych to prawny obowiązek przekazywania informacji o schematach podatkowych do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).
Celem raportowania schematów podatkowych jest:
- zwiększenie przejrzystości w zakresie planowania podatkowego,
- zwalczanie nadużyć podatkowych,
- wzmocnienie współpracy między administracjami podatkowymi państw członkowskich UE.
Weryfikacja obowiązku raportowania schematów podatkowych
Weryfikacja obowiązku raportowania schematów podatkowych to proces polegający na ustaleniu, czy dany schemat podatkowy podlega obowiązkowi przekazania informacji do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).
Proces weryfikacji składa się z kilku etapów:
| Etap | Zakres czynności |
| 1. Określenie, czy mamy do czynienia z uzgodnieniem | należy sprawdzić, czy dana czynność lub zespół czynności spełnia definicję uzgodnienia, zgodnie z art. 86 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. |
| 2. Ustalenie, czy uzgodnienie spełnia kryterium głównej korzyści | należy ocenić, czy główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia, jest korzyść podatkowa. |
| 3. Sprawdzenie, czy uzgodnienie posiada ogólną cechę rozpoznawczą, szczególną cechę rozpoznawczą lub inną szczególną cechę rozpoznawczą | należy przeanalizować katalog cech rozpoznawczych określonych w art. 86a § 1 pkt 6 i 7 Ordynacji podatkowej. |
W przypadku transgranicznych schematów podatkowych należy ustalić, czy schemat podlega raportowaniu w Polsce, czy w innym państwie członkowskim UE.
Na kim spoczywa obowiązek raportowania schematów?
Obowiązkowi raportowania schematów podatkowych podlegają:
- promotorzy schematu podatkowego – podmioty, które opracowały, wdrażają lub udostępniają uzgodnienie, np. doradca podatkowy, adwokat, radca prawny,
- wspomagający – podmioty, które ułatwiają korzystanie z schematu podatkowego, np. biegły rewident, księgowy,
- korzystający – podmioty (m.in. osoba fizyczna, osoba prawna), które stosują schemat podatkowy.
Procedura MDR przewiduje określoną kolejność raportowania przez zobowiązane do tego podmioty. Gdy w uzgodnieniu uczestniczy promotor, to on najpierw przekazuje informacje do Szefa KAS. Jeśli nie uczestnicy w procesie lub uchybił obowiązkowi, odpowiedzialność przechodzi na korzystającego. W ustawowo określonych sytuacjach, informacje będą przekazywać wspomagający.
Raportowanie schematów podatkowych odbywa się wyłącznie za pomocą elektronicznego formularza MDR-1, MDR-2, MDR-3, dostępnego na stronie https://www.podatki.gov.pl/mdr/.
Kiedy powstaje obowiązek informacyjny w zakresie raportowania schematów podatkowych?
Obowiązek informacyjny w zakresie raportowania schematów podatkowych powstaje tylko wtedy, gdy schemat spełnia kryterium głównej korzyści oraz ogólną cechę rozpoznawczą, szczególną cechę rozpoznawczą lub inną szczególną cechę rozpoznawczą.
Przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych wyróżniają trzy rodzaje schematów, które podlegają obowiązkowi przekazywania informacji:
- schemat podatkowy,
- schemat podatkowy standaryzowany,
- schemat podatkowy transgraniczny.
Terminy raportowania schematów podatkowych
Raportowanie schematów podatkowych przewiduje, że informacje o schemacie podatkowych do szefa KAS powinien przekazać:
Promotor w ciągu 30 dni:
- od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego,
- od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego lub
- od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego.
Korzystający w terminie 30 dni:
- od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego,
- od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego lub
- od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego.
Kluczowe jest to, które ze zdarzeń nastąpi wcześniej.
Obowiązek informacyjny wspomagającego w zakresie schematów podatkowych MDR zależy od typu obowiązku. Wynosi:
- 5 dni roboczych od dnia, w którym powziął lub powinien był powziąć wątpliwości, że uzgodnienie może stanowić schemat podatkowy,
- 30 dni po dniu w którym udzielił bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących procedury MDR, jeśli zauważył lub powinien był zauważyć, że uzgodnienie, w odniesieniu do którego działa jako wspomagający, stanowi schemat podatkowy.
Informacje uwzględniane w raportach podatkowych (MDR)
Raportowanie schematów podatkowych (MDR) obejmuje określony zakres danych. Informacje o schemacie podatkowym, zgodnie z art. 86f § 1 Ordynacji podatkowej, powinny zawierać:
- Dane identyfikacyjne
- przekazującego informację (np. imię i nazwisko, adres, NIP)
- korzystającego (jeśli dotyczy)
- Podstawę prawną przekazania informacji
- wskazanie przepisu nakazującego przekazanie informacji
- określenie cechy rozpoznawczej schematu
- określenie roli przekazującego informację (np. promotor, korzystający)
- Informacje o schemacie
- rodzaj schematu (np. krajowy, transgraniczny)
- streszczenie opisu uzgodnienia, jego nazwę i opis działalności gospodarczej
- wyczerpujący opis schematu
- znany przekazującemu cel schematu
- przepisy prawa mające zastosowanie do schematu
- szacunkową wartość korzyści podatkowej
- przybliżoną wartość aktywa w podatku odroczonym
- Informacje o czynnościach i etapach
- wskazanie dokonanych czynności, które skutkowały przekazaniem informacji
- wskazanie etapu, na jakim schemat się znajduje
- Informacje o innych podmiotach
- wskazanie innych podmiotów uczestniczących lub mających uczestniczyć w schemacie
- wskazanie innych podmiotów obowiązanych do przekazania informacji
- Dane kontaktowe
- adres elektroniczny do doręczenia potwierdzenia nadania NSP (numeru schematu podatkowego)
Sankcje za niedopełnienie obowiązków w zakresie raportowania schematów podatkowych
Niedopełnienie obowiązków w zakresie raportowania schematów podatkowych może skutkować karami finansowymi przewidzianymi przez art. 80f Kodeksu karnego skarbowego.
| Czyn | Kara |
| Nieprzekazanie informacji o schemacie podatkowym | grzywna do 720 stawek dziennych |
| Przekazanie informacji po terminie | grzywna do 720 stawek dziennych |
| Nieprzekazanie właściwemu organowi danych dotyczących podmiotów, którym udostępniono standaryzowany schemat podatkowy, albo przekazanie ich po terminie | grzywna do 720 stawek dziennych |
Sąd może orzec nawet zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku skazania za przestępstwo skarbowe w związku z naruszeniem przepisów o raportowaniu schematów podatkowych.
Raportowanie schematów podatkowych (MDR). Podsumowanie
Raportowanie schematów podatkowych to ważny element przeciwdziałania agresywnej optymalizacji podatkowej. Choć procedura MDR może wydawać się skomplikowana, warto zadbać o weryfikację obowiązku raportowania schematów podatkowych i wypełnienie odpowiednich formularzy. Pamiętaj, że kary za niespełnienie obowiązku mogą być dotkliwe.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat raportowania schematów podatkowych, nasi specjaliści udzielą odpowiedzi na wszystkie Twoje pytania. Zapraszamy do kontaktu!
FAQ – Pytania i odpowiedzi na temat: Raportowanie schematów podatkowych
Co to jest MDR?
Raportowanie schematów podatkowych (MDR) to procedura wprowadzona w 2019 roku, która nakłada na podatników i ich doradców obowiązek informowania Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) o schematach podatkowych.
Jaki jest cel MDR?
Celem MDR jest zwiększenie przejrzystości działań podatników i przeciwdziałanie agresywnej optymalizacji podatkowej.
Co to jest schemat podatkowy?
Schemat podatkowy to uzgodnienie, które:
– spełnia kryterium głównej korzyści (głównym celem lub jednym z głównych celów uzgodnienia jest uzyskanie korzyści podatkowej)
– posiada ogólną cechę rozpoznawczą (np. wykorzystanie transgranicznych przepływów wartości, sztucznych struktur prawnych, instrumentów pochodnych)
– posiada szczególną cechę rozpoznawczą (np. transfer wartości do podmiotów powiązanych w rajach podatkowych, wykorzystanie spółek celowych)
– posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą (spełnia jeden z 4 warunków określonych w art. 86a § 1 pkt 1 lit. c-f Ordynacji podatkowej).
Kto ma obowiązek raportowania schematów podatkowych?
Obowiązek raportowania schematów podatkowych spoczywa na:
– promotorach schematu podatkowego (podmiotach, które opracowały, wdrażają lub udostępniają schemat podatkowy)
– wspomagających (podmiotach, które ułatwiają korzystanie z schematu podatkowego)
– korzystających (podmiotach, które stosują schemat podatkowy)
Jakie są terminy raportowania schematu podatkowego?
Terminy raportowania MDR różnią się w zależności od rodzaju schematu podatkowego oraz roli podatnika w schemacie.
Jakie są kary za niespełnienie obowiązku raportowania schematu podatkowego?
Kary za niespełnienie obowiązku raportowania schematu podatkowego mogą sięgać do 20% kwoty uzyskanej korzyści podatkowej.
Gdzie mogę znaleźć więcej informacji na temat MDR?
Więcej informacji na temat MDR można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Co to jest weryfikacja obowiązku MDR?
Weryfikacja obowiązku MDR to proces polegający na sprawdzeniu, czy dany schemat podatkowy podlega raportowania.
Co to jest audyt MDR?
Audyt MDR to badanie mające na celu ocenę, czy działania podatnika w zakresie schematów podatkowych są zgodne z prawem.
Gdzie mogę uzyskać pomoc w zakresie raportowania schematów podatkowych?
W zakresie raportowania schematów podatkowych można uzyskać pomoc u doradcy podatkowego lub na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.