Likwidacja fundacji rodzinnej została szczegółowo uregulowana w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej („ustawa o fundacji rodzinnej”). Jej przepisy określają m.in. okoliczności rozwiązania fundacji rodzinnej, sposób prowadzenia likwidacji czy obowiązki likwidatorów. Regulacje dotyczące likwidacji fundacji rodzinnej znajdują się również w innych aktach prawnych, ponieważ pociąga ona za sobą konsekwencje podatkowe związane z wydaniem mienia fundacji rodzinnej.
Jak przebiega proces likwidacji fundacji rodzinnej? Jakie konsekwencje podatkowe wywołuje likwidacja fundacji rodzinnej? Odpowiedzi na te pytania przedstawiamy poniżej.
Spis treści
- Likwidacja fundacji rodzinnej – podstawowe informacje
- Likwidacja fundacji rodzinnej a podatek CIT
- Likwidacja fundacji rodzinnej a podatek PIT
- Podsumowanie
Likwidacja fundacji rodzinnej – podstawowe informacje
Kwestie rozwiązania i likwidacji fundacji rodzinnej reguluje Rozdział 11 ustawy o fundacji rodzinnej.
Jak wynika z przepisów, fundacja rodzinna ulega rozwiązaniu, w przypadku gdy:
- zaszły okoliczności wskazane w statucie, w szczególności upłynął okres, na jaki fundacja rodzinna została powołana, zrealizowany został cel fundacji rodzinnej, brak jest możliwości dalszej realizacji celu fundacji rodzinnej lub jego realizacja wiąże się z nadmiernymi trudnościami, a usunięcie przeszkód nie może nastąpić bez konieczności poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów,
- jest zarządzana w sposób oczywiście sprzeczny z jej celem lub interesami beneficjentów,
- z innych ważnych powodów kontynuowanie działalności fundacji rodzinnej jest niecelowe,
- zakończone zostało postępowanie upadłościowe fundacji rodzinnej prowadzącej działalność gospodarczą,
- zaszły okoliczności, o których mowa w art. 105 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej.
Rozwiązanie fundacji rodzinnej następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia fundacji rodzinnej z rejestru fundacji rodzinnych.
Otwarcie likwidacji fundacji rodzinnej następuje z dniem:
- uprawomocnienia się orzeczenia sądu rejestrowego o rozwiązaniu fundacji rodzinnej albo
- podjęcia przez zarząd albo zgromadzenie beneficjentów uchwały o rozwiązaniu fundacji rodzinnej.
Likwidację prowadzi się pod nazwą fundacji rodzinnej z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”. W czasie prowadzenia likwidacji fundacja rodzinna zachowuje osobowość prawną.
Likwidatorem fundacji rodzinnej jest członek zarządu albo osoba wyznaczona przez sąd rejestrowy. Sąd rejestrowy może wyznaczyć więcej niż jednego likwidatora.
Likwidatorzy ogłaszają jednokrotnie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu likwidacji fundacji rodzinnej. Jednocześnie wzywają wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia.
- zakończyć interesy bieżące fundacji rodzinnej,
- ściągnąć wierzytelności,
- wypełnić zobowiązania fundacji rodzinnej.
Nowe interesy mogą podejmować tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku.
Likwidacja fundacji rodzinnej a podatek CIT
Konsekwencje podatkowe likwidacji fundacji rodzinnej na gruncie podatku CIT regulują przepisyustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych („ustawa o CIT”).
Jak wynika z art. 24q ustawy o CIT, opodatkowaniu podlega mienie przekazane lub pozostawione do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio w związku z jej rozwiązaniem. W tym przypadku zastosowanie znajdzie stawka CIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania.
Podstawę opodatkowania stanowi przychód odpowiadający wartości świadczenia lub mienia przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną. W przypadku rozwiązania fundacji rodzinnej przychód odpowiadający wartości mienia pomniejsza się o wartość podatkową mienia wniesionego przez fundatora lub fundatorów.
Podatek podlega wpłacie w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym świadczenie lub mienie zostały przekazane lub postawione do dyspozycji.
Likwidacja fundacji rodzinnej a podatek PIT
W zakresie opodatkowania likwidacji fundacji rodzinnej podatkiem PIT wprowadzono rozwiązanie tożsame jak dla otrzymywania świadczeń od fundacji rodzinnej. Stosowne regulacje zawiera ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych („ustawa o PIT”).
Zgodnie z przepisami ustawy o PIT, przychody z tytułu otrzymania lub pozostawienia do dyspozycji mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej uważa się za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Są one opodatkowane podatkiem PIT w wysokość 15% przychodu.
Ustawodawca przewidział jednak zwolnienie z podatku PIT dla:
- fundatora albo
- osób będących w stosunku do fundatora osobami, o których mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn, a więc: małżonków, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę,
uprawnionych do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Zwolnienie stosuje się do części przychodów odpowiadającej proporcji, o której mowa w ustawie o fundacji rodzinnej, według stanu na dzień uzyskania przychodu.
Podsumowanie
Likwidacja fundacji rodzinnej wywołuje konsekwencje podatkowe zarówno na gruncie podatku CIT, jak i podatku PIT. Przekazanie mienia w związku z likwidacją fundacji rodzinnej opodatkowane jest podatkiem CIT w wysokości 15% podstawy opodatkowania. W tym przypadku podstawę wymiaru podatku stanowi wartość mienia likwidowanej fundacji rodzinnej pomniejszona o wartość podatkową mienia wniesionego. W zakresie podatku PIT, przychody z tytułu otrzymania mienia w związku z likwidacją fundacji rodzinnej będą – co do zasady – opodatkowane według stawki 15% przychodu. Przewidziano jednak zwolnienie z podatku PIT dla fundatora albo osób z tzw. zerowej grupy podatkowej w stosunku do fundatora, uprawnionych do otrzymania mienia w związku z likwidacją fundacji rodzinnej.
Jeśli interesuje Cię tematyka treści związanych z polską fundacją rodzinną i chcesz wiedzieć więcej na jej temat, zapraszamy na naszą stronę „Polska fundacja rodzinna – wszystko co musisz wiedzieć„. Jeśli chciał(a)byś skonsultować Twój konkretny przypadek, nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji. Skontaktuj się z nami i umów się na spotkanie już dziś.