Wniosek o ogłoszenie upadłości to formalny dokument składany do sądu w celu rozpoczęcia procedury upadłościowej.
W Polsce regulowany jest przez ustawę z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe (dalej: Prawo upadłościowe), która określa, kto może złożyć taki wniosek, jakie są terminy oraz konsekwencje wynikające z jego złożenia.
Czym jest postępowanie upadłościowe?
Postępowanie upadłościowe funkcjonuje jako skoordynowane działanie sądowe mające na celu zbiorowe uregulowanie długów.
Sąd upadłościowy, przy udziale syndyka, konsoliduje wierzycieli, ustala wierzytelności oraz sprzedaje majątek dłużnika celem równomiernego zaspokojenia wierzycieli. To procedura, którą można rozpocząć jedynie na wniosek uprawnionych podmiotów, nie jest ona inicjowana przez sąd bez takiego wniosku.
Kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości?
Prawo upadłościowe przewiduje, że wniosek o ogłoszenie upadłości mogą złożyć:
- dłużnik,
- każdy z wierzycieli osobistych dłużnika.
Przepisy określają również szczegółowy katalog osób, które jedynie w stosunku do określonych podmiotów mogą wyjść z żądaniem ogłoszenia upadłości.
| Kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości? | W stosunku do kogo może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości? |
| każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki | w stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej |
| każdy, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami | w stosunku do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną |
| także organ założycielski | w stosunku do przedsiębiorstwa państwowego |
| także pełnomocnik Rządu, państwowa osoba prawna, organ lub inna jednostka uprawniona do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa | w stosunku do jednoosobowej spółki Skarbu Państwa |
| każdy z likwidatorów | w stosunku do osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji |
| kurator ustanowiony na podstawie art. 42 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny | w stosunku do osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego |
| organ udzielający pomocy | w stosunku do dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100 000 euro |
| zarządca ustanowiony w danym postępowaniu | w stosunku do dłużnika, wobec którego prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego |
| spółka dominująca | w stosunku do spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek |
Ponadto:
- w przypadku śmierci dłużnika wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć wierzyciel, zarządca sukcesyjny, a także spadkobierca oraz małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku,
- wniosek o ogłoszenie upadłości banku może zgłosić wyłącznie Komisja Nadzoru Finansowego albo Bankowy Fundusz Gwarancyjny,
- wniosek o ogłoszenie upadłości zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji może zgłosić tylko dłużnik lub Komisja Nadzoru Finansowego.
Jakie są przesłanki do złożenia wniosku?
Aby złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, muszą być spełnione określone przesłanki:
- Niewypłacalność dłużnika – dłużnik jest niewypłacalny, jeśli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych przez ponad 3 miesiące.
- Przekroczenie zadłużenia majątku – dłużnik jest niewypłacalny, jeśli jego zobowiązania przewyższają wartość jego majątku, nawet jeśli termin płatności jeszcze nie nadszedł.
Terminy związane z wnioskiem o ogłoszenie upadłości
- Termin zgłoszenia niewypłacalności – dłużnik jest zobowiązany do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ciągu 30 dni od dnia, w którym stał się niewypłacalny.
- Postępowanie sądowe – sąd powinien rozpatrzyć wniosek w możliwie najkrótszym czasie, jednak procedury mogą trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Składanie wniosku o ogłoszenie upadłości
Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
- Dane identyfikacyjne dłużnika – imię, nazwisko, nazwa, numer PESEL, numer w KRS, NIP.
- Wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika.
- Wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie,
- Informację, czy dłużnik jest uczestnikiem systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych,
- Informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu odrębnych przepisów.
Konsekwencje ogłoszenia upadłości
- Zarząd majątkiem – po ogłoszeniu upadłości majątkiem dłużnika zarządza syndyk wyznaczony przez sąd.
- Zaspokojenie wierzycieli – majątek dłużnika zostaje zlikwidowany, a uzyskane środki są przeznaczone na spłatę wierzycieli zgodnie z przyjętym planem podziału.
- Zakończenie działalności – w przypadku przedsiębiorstw często oznacza to zakończenie działalności gospodarczej.
Ochrona dłużnika i wierzycieli
Procedura upadłościowa ma na celu nie tylko zaspokojenie wierzycieli, ale także ochronę dłużnika przed nadmiernym zadłużeniem i próbą restartu działalności gospodarczej.
Alternatywy dla upadłości
- Układ z wierzycielami – możliwość zawarcia ugody i restrukturyzacji zadłużenia.
- Postępowanie restrukturyzacyjne – pozwala na przeprowadzenie działań naprawczych bez ogłoszenia upadłości.
Wniosek o ogłoszenie upadłości – podsumowanie
Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości to poważna decyzja z licznymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Wymaga starannego przygotowania dokumentów oraz zrozumienia całej procedury upadłościowej. Dla wielu przedsiębiorców może to być jednak jedyna droga do uporządkowania sytuacji finansowej i rozpoczęcia nowego etapu działalności.
Chcesz wiedzieć więcej na temat ogłoszenia upadłości? Zapraszamy do kontaktu! Nasi specjaliści pozostają do Twojej dyspozycji.
FAQ – pytania i odpowiedzi na temat: Wniosek o ogłoszenie upadłości
Kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości?
Wniosek mogą złożyć dłużnik oraz wierzyciele posiadający niezaspokojone roszczenia.
Jakie są główne przesłanki do złożenia wniosku?
Niewypłacalność dłużnika oraz przekroczenie zadłużenia majątku.
Jakie terminy obowiązują przy składaniu wniosku o upadłość?
Dłużnik ma 30 dni na zgłoszenie niewypłacalności od momentu jej zaistnienia.
Co powinien zawierać wniosek o ogłoszenie upadłości?
Dane identyfikacyjne dłużnika, opis majątku, lista wierzycieli oraz dokumenty finansowe.
Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości?
Majątkiem zarządza syndyk, majątek jest likwidowany, a środki przeznaczane na spłatę wierzycieli. Często oznacza to zakończenie działalności gospodarczej.
Jak długo trwa postępowanie upadłościowe?
Postępowanie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.
Czy są alternatywy dla upadłości?
Tak, są to układ z wierzycielami oraz postępowanie restrukturyzacyjne.
Jakie dokumenty są potrzebne do złożenia wniosku?
Dokumenty finansowe, bilans, rachunek zysków i strat oraz sprawozdanie finansowe.
Kto zarządza majątkiem po ogłoszeniu upadłości?
Majątkiem zarządza syndyk wyznaczony przez sąd.
Czy można uniknąć ogłoszenia upadłości?
Tak, przez zawarcie układu z wierzycielami lub przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego.